6 marca 2024r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się nowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów.

Opublikowany projekt wprowadza istotne zmiany w stosunku do poprzednich wersji. Co uległo zmianie?

1. Kto musi wdrożyć nowe regulacje?

Procedurę zgłoszeń będą musieli wdrożyć wszyscy przedsiębiorcy zatrudniający co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na 1 stycznia lub 1 lipca danego roku. 

Do jej liczby wlicza się pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, a także osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy (czyli np. umowa o świadczenie usług, umowa zlecenie, umowa o dzieł0), jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób (podwykonawców).

2. Zmiany w katalogu naruszeń. 

Oprócz wskazanych dotychczas kategorii naruszeń prawa, katalog nieprawidłowości mogących podlegać zgłoszeniom uległ rozszerzeniu o działania lub zaniechanie dotyczące:

a) prawa pracy,

b) wolności i praw człowieka i obywatela,

c) handlu ludźmi, 

d) korupcji

Będzie mieć to istotny wpływ na inne obowiązujące u danego przedsiębiorcy regulacje wewnętrzne, np. procedurę antymobbingową czy antykorupcyjną 

3. Ustawowa minimalna wysokość odszkodowania dla sygnalisty.

Sygnalista wobec którego dopuszcza się działań odwetowych, będzie miał prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż dwunastokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. W 2024 roku będzie to blisko 86.000 złotych brutto.

Sygnalista poza tym odszkodowaniem będzie mógł również ubiegać się o zadośćuczynienie (bez limitów). 

4. Zmiana nazwy ustawy i zgłaszających naruszenia prawa. 

Zmieniono sposób nazewnictwa „zgłaszających naruszenie prawa”  na „sygnalistów”. Zmianie uległ tym samym tytuł ustawy która ma wdrożyć dyrektywę w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenie prawa Unii – z ustawy o ochronie zgłaszających naruszenie prawa na ustawę o ochronie sygnalistów. 

5. Kiedy przepisy wejdą w życie?

Wydłużenie uległ także vacatio legis ustawy z 1 miesiąca na 3 miesiące od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem zgłoszeń zewnętrznych (czyli zgłoszeń do Rzecznika Praw Obywatelskich), które wejdą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. 

Ustawodawca zdecydował się na pilny tryb procedowania tj. z pominięciem konsultacji społecznych. Oznacza to ze ustawa może zostać wdrożona bardzo szybko.

Tekst przygotowany przez Kancelarię PCS Littler. 

Osoby kontaktowe w tej sprawie to:

Sławomir Paruch – radca prawy, partner

slawomir.paruch@pcslegal.pl

+48 604 198 578

Bartosz Tomanek – adwokat, partner

bartosz.tomanek@pcslegal.pl

+48 502 487 699