Raport „Atrakcyjność inwestycyjna regionów 2015”, w którym dokonane zostało podsumowanie potencjału biznesowego województwa pomorskiego, ujrzał światło dzienne dzięki Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, która od 2008 roku składa zamówienia na opracowana naukowe w Instytucie Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Działające tam Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, pod kierunkiem prof. dr hab. Hanny Godlewskiej-Majkowskiej, oceniając województwa na podstawie kilku stałych kryteriów, kontrastuje atrakcyjność poszczególnych obszarów Polski, zestawiając je z europejskimi regionami-odpowiednikami. Dzięki temu możemy spróbować odpowiedzieć sobie na pytanie, czy potencjalnym inwestor – poszukując sektorów wysokiej szansy – skieruje się do austriackiego Burgenland lub Niederösterreich, czy może raczej obierze na cel Pomorskie.

Na pierwszy plan wysuwają się dwie specjalne, administracyjnie wyodrębnione strefy w województwie: Słupska Specjalna Strefa Ekonomiczna i Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna. W pierwszej z wymienionych, zlokalizowanej na terenie Pomorza Środkowego, prowadzenie działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach jest możliwe w oparciu o 17 podstref, o łącznej powierzchni przekraczającej 910,1585 ha. Pierwsze tereny strefowe powołano w 1997 roku. W Słupsku nacisk kładziony jest głównie na branżę motoryzacyjną, przetwórstwo drzewne, przemysł elektromaszynowy i metalowy.

Do końca 2014 roku przedsiębiorstwa zlokalizowane w granicach obu stref poniosły nakłady inwestycyjne w wysokości 4,6 mld złotych. Stanowiło to 4% wszystkich nakładów inwestycyjnych poniesionych przez polskie SSE. W tym samym okresie przedsiębiorstwa strefowe utworzyły bądź utrzymały blisko 13 tys. miejsc pracy w regionie, co stanowi 4% wszystkich miejsc pracy utworzonych w strefach.

Największe wartościowo inwestycje w strefach:

Kwidzyn

• Paper Kwidzyn Sp. z o.o. (p. papierniczy);
• Jabil Assembly Poland Sp. z o.o. (p. elektrotechniczny);
• Jabil Circuit Poland Sp. z o.o. (p. elektroteczniczny);
• Lemahieu Polska Sp. z o.o. (produkcja opakowań, skrzynek i kształtek ze styropianu).

Tczew

• Cartondruck Polska Sp. z o.o. (produkcja ekskluzywnych opakowań z tektury litej);
• Edoradca Sp. z o.o. (Centrum Badawczo-Rozwojowe OZE);
• Flextronics International Poland Sp. z o.o. (p. elektroniczny);
• Gemalto Sp. z o.o. (p. elektroniczny);
• MBF Sp. z o.o. (produkcja balonów);
• PG Mechanika sp. z o.o. (p. elektromechaniczny);
• PRESS GLASS S.A. (produkcja szyb);
• SILGAN METAL PACKAGING Tczew S.A (produkcja opakowań metalowych);
• TAPFLO Sp. z o.o. (producent pomp przemysłowych);
• VETREX Sp. z o.o. (produkcja okien).

Starogard Gdański

• AKOMEX Sp. z o.o. (produkcja opakowań z tektury litej i falistej dla przemysłu: spożywczego, farmaceutycznego, kosmetycznego oraz chemicznego);
• Biologiczne Technologie Farmaceutyczne Sp. z o.o. (p. farmaceutyczny);
• Centrum Innowacji Farmaceutycznych Sp. z o.o. (p. farmaceutyczny);
• Centrum Syntezy Molekuł Sp. z o.o. (p. farmaceutyczny);
• GILLMET Sp. z o.o. – Cynkownia Ogniowa (cynkowanie ogniowe);
• ZAKŁADY FARMACEUTYCZNE „POLPHARMA” S.A. (p. farmaceutyczny).

Mapa Podstref Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej / źródło: SSSE

Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna ma 30 podstref, o łącznej powierzchni 2039,9903 ha (560,8985 ha w województwie pomorskim, 828,1191 ha w kujawsko – pomorskim, 586,2502 ha w zachodniopomorskim oraz 64,7225 ha w wielkopolskim). Wolne tereny inwestycyjne stanowią powierzchnię 647,98 ha. Strefa kumuluje branże priorytetowe. Znajdziemy tam zakłady produkujące podzespoły elektroniczne oraz nowoczesne zakłady farmakologiczne. Strefa wspomaga prowadzenie działań badawczo-rozwojowych, wspiera sektor nowoczesnych usług i zaawansowanych technologii, współpracujący z instytucjami naukowymi. Wysokie technologie to znaczna część statystycznych osiągnięć gospodarczych województwa pomorskiego, na którego terenie działa 8% wszystkich polskich firm informatycznych, a to się przekłada bezpośrednio na produkcję 18% oprogramowania komputerowego.

źródło: „Atrakcyjność inwestycyjna regionów – 2015”.

W dwóch z trzech miast stanowiących obszar Trójmiasta, funkcjonują dwie przestrzenie łączące funkcje biurowe, administracyjne, technologiczne i badawcze. Od wielu lat działają: Gdański Park Naukowo-Technologiczny i Pomorski Park Naukowo-Technologiczny w Gdyni-Redłowie. Ten drugi znacznie dominuje – pod względem powierzchni – nad innymi pokrewnymi mu obiektami w Polsce.

Raport warszawskiej SGH podkreśla rolę bursztynu, trwale związanego z promocją regionu. Pomorze, dzierżąc miano światowego lidera wyrobów bursztyniarskich, jest domem dla ponad 3 tys. małych zakładów, które, w szczegółowy przeliczeniu, zatrudniają łącznie blisko 10 tys. rzemieślników i artystów produkujących biżuterię. Ich roczne przychody (z dominującą tutaj rolą eksportu), są wyceniane na ponad 300 mln dolarów. W Gdańsku, od dekady, mieszkańców i turystów zaprasza w swoje progi Muzeum Bursztynu, do dzisiaj nie posiadające na świecie swojego odpowiednika.

Pomijając tak oczywiste kwestie jak walory przyrodnicze i rozbudowany kompleks portowy, Pomorskie zaznacza swoje miejsce w rankingach także za sprawą dobrej bazy naukowo-dydaktycznej w postaci uczelni wyższych i instytucji badawczych. Uczelnie kształcące na kierunkach powiązanych z gospodarką morską są wciąż wysoko oceniane przez Ministerstwo Nauki Szkolnictwa Wyższego. Mowa tu chociażby o Instytucie Budownictwa Wodnego i Instytucie Morskim.

źródło: „Atrakcyjność inwestycyjna regionów – 2015”.

Omawiając uwarunkowania do tworzenia tzw. „kapitału ludzkiego”,  będzie mówiło się o 27 uczelniach wyższych województwa, kształcących 98 tys. studentów, a więc 6,7% studentów w skali kraju. Posiłkując się raportem Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych (organ opiniodawczo-doradczy ministra), przygotowanym dla Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymał kategorię naukową A+. Kategorię A otrzymało 12 wydziałów,  kategorię B – 31, zaś kategorię C – 4. Do szkół zasadniczych uczęszczało 12,7% uczniów województwa, zaś techników – 28,4%. Stopa bezrobocia zarejestrowana we wrześniu 2015 roku wyniosła 9%, a więc poniżej średniej krajowej.

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w pierwszym półroczu ubiegłego roku wyniosło 3906,6 zł (104% średniego wynagrodzenia w Polsce). Bez zaskoczenia, cechą charakterystyczną województwa jest rozbudowany sektor usług (60,4% zatrudnienia), dominujący nad sektorem rolniczym (6,6%) i przemysłowym (33%). Ostatni z wymienionych ma w regionie kilka filarów: produkcję artykułów spożywczych, komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz oraz wodę, a także produkcję wyrobów z metali. Lista sektorów traktowanych przez państwo jako te priorytetowe, gromadzi następujące obszary: BPO/SSC/BSS, energetykę, ICT, logistykę, chemię lekką i motoryzację. I właśnie dla nich  przygotowano strefy ekonomiczne, które dopuszczają inwestycyjną ulgę w podatku dochodowym sięgającą 35%-55%. Ulgę warunkuje oczywiście rozmiar przedsiębiorstwa.

źródło: „Atrakcyjność inwestycyjna regionów – 2015”.

Instytut Przedsiębiorstwa (w ramach badań statutowych Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie) tworzy od trzech lat ocenę atrakcyjności inwestycyjnej dla wszystkich regionów Unii Europejskiej. Ocenę opiera się na pomiarze atrakcyjności zasobów pracy, rynku oraz innowacyjności. Według metodologii Instytutu, można przyjąć, że Pomorskie jest drugim najbardziej atrakcyjnym regionem inwestycyjnym pośród krajów członkowskich (136 pozycja wśród 270 regionów europejskich). Wpływ na silną pozycję ma mieć wspomniany kapitał ludzki.

W raporcie poświęcono uwagę także instytucjom otoczenia biznesu. Pomorskie Centrum Obsługi Inwestora, zawarte w strukturze Agencji Rozwoju Pomorza S.A. (www.investinpomerania.pl), jest partnerem Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A. Dostarcza inwestorom informacje regionalne, przepisy, akty prawne i oferty inwestycyjne, wraz z aktualnymi danymi o gospodarce regionu. Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza (www.rigp.pl), organizacja samorządu gospodarczego, zrzesza przedsiębiorców z terenów województwa pomorskiego, zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego. Izba powołała dwie fundacje: Fundację Instytutu Rozwoju Projektów i Fundację Rozwiązań Ekoenergetycznych (FREE). Prowadzi też Fundusz Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Centrum Arbitrażu i Mediacji (o którym można przeczytać tutaj).

Niesprawiedliwością byłoby nie podkreślić zasług działającego w Gdańsku Centrum Transferu Technologii (www.cttinfo.pl/), założonego w 1997 roku z inicjatywy prof. Anny Jadwigi Podhajskiej. To właśnie w tym miejscu została opracowana pierwsza koncepcja, zainicjowano powstanie i współpracę przy realizacji i uruchomieniu Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Gdyni-Redłowie. Kwidzyński Park Przemysłowo-Technologiczny (http://www.kppt.pl/) powstał z inicjatywy instytucji samorządów lokalnych, dla potrzeb rozwojowych firm innowacyjnych, zwłaszcza tych z branży odnawialnych źródeł energii (OZE). KPPT pełni rolę inkubatora przedsiębiorczości (powierzchnie biurowe, produkcyjne i inwestycyjne), centrum szkoleniowo-ekspozycyjnego. Dysponuje też uzbrojonymi terenami inwestycyjnymi z infrastrukturą drogową, zapleczem informatycznym w formule Data Center i Centrum Energii Odnawialnej. Park zbudowano w oparciu o współfinansowanie unijne – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013.

Link do całego raportu: http://www.paiz.gov.pl/files/?id_plik=25969

Autor

Maciej Michniewski

m.michniewski@pracodawcypomorza.pl