Prezes „Pracodawców Pomorza” Zbigniew Canowiecki w dniu 3.12.2012 wystąpił na konferencji „UNIA EUROPEJSKA 2014-2020 – Unia Innowacji. Jak poprawić współpracę nauki i biznesu. Nowe Perspektywy”. 

Oczekiwania wobec perspektywy budżetowej Unii Europejskiej 2014-2020 pod kątem osiągania zaplanowanych rezultatów są dużo większe niż w ramach poprzednich perspektyw. Kryzys finansowo-ekonomiczny oraz słabsze, od oczekiwanych, efekty Strategii Lizbońskiej sprawiły, że duży nacisk zostanie położony na wartość dodaną inwestycji współfinansowanych z budżetu unijnego  w osiąganiu wspólnych celów rozwojowych.

 My przedsiębiorcy jesteśmy oczywiście szczególnie zainteresowani długofalowym rozwojem swoich firm, dlatego też szczególną uwagą zwracamy na  obszary związane z przyszłością polskiej gospodarki którymi są: edukacja oraz działalność badawczo-rozwojowa i współpraca nauki i biznesu.

Elementy te mają kluczowe znaczenie dla przyszłości gospodarki, gdyż innowacje w połączeniu z dobrze wykształconą kadrą pracowników pod potrzeby pracodawcy gwarantują sukces.

 W dokumentach unijnych  dot. głównych kierunków interwencji zapisano  m.in.

• rozwój szkolnictwa wyższego służący powiązaniu kształcenia na poziomie wyższym z gospodarką poprzez kształcenie na kierunkach priorytetowych (w szczególności w obszarach nauk ścisłych, technicznych i medycznych), wsparcie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej oraz staży w przedsiębiorstwach, poprawę jakości programów kształcenia i efektywności dydaktyki na uczelniach (w tym wsparcie rozwijania kompetencji kluczowych u studentów), zwiększenie umiędzynarodowienia uczelni (m.in. poprzez wsparcie restrukturyzacji i konsolidacji uczelni oraz tworzenie wspólnej i wielofunkcyjnej infrastruktury integrującej lokalne uczelnie i jednostki naukowe), oraz wsparcie kadr naukowych w systemie szkolnictwa wyższego;
• podniesienie jakości edukacji na poziomie wyższym poprzez odpowiednie przygotowanie kadr, indywidualizację pracy ze studentami oraz szersze otwarcie na  inne niż formalne tj. nowoczesne programy nauczania.

Oczywistością jest że podejmowanie tych działań powinno być konsultowane z przedsiębiorcami w zakresie tworzenia odpowiednich programów nauczania realnie dostosowywanych do oczekiwań pracodawców i wymagań rynku pracy, który tak naprawdę kreują pracodawcy. Podejmowanie decyzji w zakresie kształcenia na podstawie jedynie danych statystycznych zazwyczaj nie pokrywa się z realnymi potrzebami w tym zakresie.

Chcielibyśmy zasygnalizować, że działania i programy z zakresu edukacji i szkolnictwa wyższego  finansowane  zarówno z krajowych jak i unijnych środków publicznych wymagają   koordynacji szczególnie pomiędzy poszczególnymi  instrumentami  tak, aby podejmowane interwencje wzajemnie się uzupełniały.

Wyzwaniem dla Polski pozostanie budowa gospodarki opartej na wiedzy i rozwój kapitału intelektualnego. W Unijnym Rankingu Innowacyjności (IUS) za 2011 r. Polska została sklasyfikowana na 23 miejscu (jako ostatnia wśród tzw. „umiarkowanych innowatorów”), przy czym dystans dzielący Polskę od europejskich liderów innowacji oraz od średniej unijnej jest nadal znaczny zarówno w odniesieniu do kształtowania się syntetycznego wskaźnika innowacyjności, jak i większości jego składowych. Postęp w omawianej sferze jest niezbędny do tworzenia nowych – opartych na wiedzy – przewag konkurencyjnych i wymaga uruchomienia potencjału innowacyjnego polskiego społeczeństwa i krajowej gospodarki.

Niezwykle ważne będzie znaczące pobudzenie innowacyjności gospodarki, wyrażające się głównie zwiększeniem nakładów w tym prywatnych na B+R oraz poprzez wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo-rozwojowej.

Istotne będzie również podniesienie  jakości i interdyscyplinarności badań naukowych, zwiększenie stopnia ich komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia.

 Cel ten zostanie osiągnięty nie tylko poprzez koncentrację działań na wzmocnieniu jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej, ale również na budowie powiązań między nauką i potrzebami rynku oraz przedsiębiorstwami a także na bezpośrednim  wsparciu  przedsiębiorstw inwestujących w innowacje nawet o wysokim stopniu ryzyka oraz prowadzących działalność badawczo-rozwojową.

Pracodawcy są szczególnie zainteresowani podejmowaniem wszelkich działań służących procesowi rozwoju projektów badawczych oraz wdrażania wypracowanych rozwiązań do strefy biznesu. Stworzenie platform wymiany informacji w zakresie potrzeb biznesu oraz wypracowanych rozwiązań przez uczelnie i instytuty naukowe stanowi klucz do sprawnej komunikacji i przepływu informacji pomiędzy zainteresowanymi stronami.

Z zadowoleniem należy skonstatować, że zarówno środowisko przedsiębiorców jak i uczelnie wyższe od dłuższego czasu intensywnie poszukują sposobów wymiany informacji zarówno o możliwościach uczelni jak i potrzebach biznesu. Krokiem w dobrym kierunku były decyzje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dokonującego ocen akredytacyjnych poszczególnych Wydziałów z udziałem przedstawicieli przedsiębiorców i organizacji pracodawców podczas których omawiana jest współpraca Wydziału czy też poszczególnych katedr z biznesem.

W imieniu Pracodawców Pomorza deklaruję podejmowanie dalszych prób zbliżenia i wzajemnego poznawania się naszych środowisk. W ostatnich dniach odbyłem na zaproszenie władz akademickich szereg spotkań z kadrą naukową uczelni pomorskich oraz z prorektorami odpowiedzialnymi za współpracę z organizacjami pracodawczymi.  W środowisku gospodarczym od jakiegoś czasu dyskutowany jest pomysł konsolidacji uczelni wyższych i możliwość uzyskania efektów synergii, lepszego wykorzystania kadry naukowej oraz obniżenia kosztów ich funkcjonowania. Wydaje się jednak , że droga do tego celu jest bardzo daleka. Nie mniej jednak za dobry pomysł uznaliśmy współpracę Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w ramach Międzyuczelnianego Instytutu Biotechnologii gdzie powyższe efekty można zauważyć.

Wydaje się, że w naszym województwie bardzo dużo w zakresie budowy platform porozumienia pomiędzy nauką a biznesem zrobiły władze samorządowe i to zarówno Marszałek Województwa jak i poszczególni włodarze miast i miasteczek powiatowych. Doskonałym bowiem miejscem spotkań nauki i biznesu są Parki Naukowo – Technologiczne, Inkubatory Innowacji i Przedsiębiorczości, Centra Wiedzy i Innowacji oraz Centra Edukacyjno – Wdrożeniowe.

Udział naukowców w dynamicznie rozwijającej się sieci klastrów to kolejna możliwość przybliżenia nauki do biznesu. Takie inicjatywy zarówno klastrowe jak i Centra lub Parki są realizowane nie tylko w Trójmieście , ale także w takich miastach jak: Słupsk, Tczew, Kwidzyn, Debrzno, Chojnice i Malbork.

Na zakończenie chciałbym podkreślić, że nie bez znaczenia są podejmowane przez Marszałka Województwa programy regionalne wspierające innowacje typu InnoPomorze lub systemy promowania np. prac doktorskich realizowanych na potrzeby przedsiębiorstw.

Jestem przekonany, że wspólny wysiłek biznesu, nauki i władzy zarówno samorządowej jak i państwowej przyniesie już wkrótce wymierne korzyści dla regionu i zapewni dalszy konkurencyjny rozwój pomorskiej gospodarki.

Zbigniew Canowiecki
Prezes Zarządu „Pracodawców Pomorza”