Program wykładów do wystawy
„Kobierce anatolijskie z kolekcji
Muzeum Narodowego Brukenthala w Sibiu”
Miejsce: Oddział Sztuki Dawnej MNG, ul. Toruńska 1, 80-822 Gdańsk
11. stycznia 2014, g. 13.00
Prof. Tadeusz Majda
Tytuł wykładu: „Tureckie motywy dekoracyjne w polskich kobiercach i tkaninach”
Spotkanie poświęcone będzie przejmowaniu tureckich motywów dekoracyjnych w polskim rzemiośle artystycznym w takich wyrobach jak kobierce, kilimy, tkaniny, hafty, namioty, broń biała i oporządzenie konia. Zapożyczanie orientalnych wzorów wiązało się z wpływem, jaki sztuka turecka i perska wywarła na sztukę polską, zwłaszcza w okresie sarmatyzmu. Najobszerniej zostaną omówione kobierce i kilimy wyrabiane w Polsce według wzorów tureckich. W pierwszym okresie przejmowano wiernie tureckie formy, kompozycje, wzory, techniki sposoby wiązania i tkania, stopniowo jednak następowały modyfikacje kompozycji i uproszczenia wzorów poprzez wprowadzanie nowych motywów ze sztuki europejskiej a także chińskiej. Na wybranych przykładach zostaną ukazane zmiany, jakie zachodziły w kompozycji, wzorach i kolorach w kobiercach i kilimach wyrabianych w Polsce. Zostaną także scharakteryzowane tkaniny wyrabiane według tureckich i perskich wzorów. Dr Beata Biedrońska-Słota
Tytuł wykładu: Kobierce tureckie w Polsce.
Niewielkie kobierce tureckie ozdobione motywem niszy mihrabu w Polsce często nazywane były umownie „modlitewnikami”. Używano ich do dekoracji salonów mieszczańskich, dworów i pałaców, czasem także i kościołów. Wykład będzie poświęcony fenomenowi obecności kobierców tureckich w kulturze i sztuce dawnej Rzeczypospolitej, słuchacze dowiedzą się o dziejach kobierców tureckich w Polsce i rozwoju zainteresowań tymi tkaninami oraz roli, jaką odegrały w kulturze i sztuce. Przedstawione zostaną najbardziej popularne typy kobierców tureckich w polskich zbiorach oraz informacje o nich zebrane od pocz. w. XVI na podstawie dokumentów i polskiego malarstwa.
18. stycznia 2014 (sobota)
Dr Danuta Zasławska, dr Alicja Lass.
Spotkanie będzie poświęcone relacji z dorocznych ogólnokrajowych targów kobierców w Teheranie i z podróży po Iranie w 2013 roku.
25.stycznia 2014 (sobota)
Karolina Zięba, właścicielka i animatorka „Galerii Persja” w Krakowie (www.persja.pl) (honorarium i podróż z Krakowa, nocleg), dr Renata Rusek-Kowalska, Anita Andrzejewska, Warsztaty dla dorosłych „Kobierce i kaligrafia”.
W czasie spotkania uczestnicy będą mieli możliwość poznania podstaw kaligrafii arabskiej i sposobów wypełniania napisami powierzchni np. mihrabów kobierców, używając palamy, czyli drewienka do kaligrafii. Uczestnicy będą mogli wykaligrafować swoje imiona po arabsku i wpisać w pole zarysu kobierca. Plansze wykonane w czasie warsztatów zamieścimy, po uzyskaniu zgody Autorów, na stronie www Muzeum narodowego w Gdańsku.
1. lutego 2014 (sobota)
Dr hab. Prof. UJ Ewa Siemieniec-Gołaś,
Poprowadzi spotkanie, które będzie poświęcone najciekawszym przykładom wpływów tureckich na język polski i polską literaturę.
