Nabierający rozpędu sezon letni nie przeszkodził „Pracodawcom Pomorza”, Konfederacji Lewiatan oraz Pomorskiemu Związkowi Pracodawców Lewiatan w zgromadzeniu dużego grona zainteresowanych na konferencji „Głos Biznesu 2016”, którą związki przygotowały 5 lipca w Hotelu Grand Cru Gdańsk. Spotkanie byłoby trudne w realizacji bez wsparcia merytorycznego ze strony Raiffeisen Polbanku oraz Banku Gospodarstwa Krajowego.

Zdecydowano, że rdzeniem spotkania będą prelekcje (4 gości) i warsztaty (3 spotkania ze specjalistami) na temat możliwości finansowania inwestycji małych i średnich przedsiębiorstw zarówno za pośrednictwem mechanizmów unijnych ze znaczącą rolą kredytów technologicznych udzielanych przez banki komercyjne, jak również przy udziale funduszy powiązanych z inwestorami prywatnymi, nierzadko określanymi mianem aniołów biznesu.

⇓

Otwarcie konferencji:

⇓

Na samym wstępie prowadzący konferencję Jacek Adamski z Lewiatan Business Angels przy Konfederacji Lewiatan przybliżył zgromadzonym zmiany, które zaszły w ubiegłym miesiącu w strukturach „Pracodawców Pomorza” (objęcie przez Zbigniewa Canowieckiego stanowiska Prezydenta, zaś przez Jerzego Jerkewicza – funkcji Prezesa). Z tej okazji prowadzący odczytał i przekazał wyżej wspomnianym listy gratulacyjne od Prezydent Konfederacji Lewiatan Henryki Bochniarz. Wybrane wystąpienia otwierające:

Zbigniew Canowiecki:

– Gdy kilka lat temu wraz z zarządem województwa pomorskiego podejmowaliśmy działania związane z promowaniem innowacji, zdawaliśmy sobie sprawę z tego, jak dużym będzie to wyzwaniem dla lokalnej gospodarki. Jeszcze dekadę temu byliśmy w większej mierze gospodarką odtworzeniową, powielającą zagraniczne rozwiązania. Pomimo tego, że działania podejmowane przez rodzimych specjalistów charakteryzują się bardzo wysokim poziomem technologicznym, są to czynności oparte na dokumentacjach zagranicznych. Stąd nacisk na rozwój innowacji, np. w postaci projektu INNOpomorze lub prowadzonych przez dwa lata Inteligentnych Specjalizacji Pomorza. Dziś nie musimy przekonywać przedsiębiorców do innowacji, ponieważ mają już w tym zakresie bardzo dużą wiedzę. Innowacje nie potrzebują finansowania standardowego, bardzo często nie uwzględniającego zwiększonego ryzyka i problemów wynikających z wdrażania nowych technologii. Z tego względu doceniam propozycję banków komercyjnych, w tym Raiffeisen Polbanku, którego przedstawiciele chcą mówić o propozycjach związanych z systemem finansowania rozwiązań innowacyjnych.

 Artur Gałęza:

– Za wszystkimi procesami związanymi z pozyskiwaniem środków unijnych kryją się wspaniałe historie związane z możliwością realizacji wielu wartościowych inwestycji, które pozwoliły zmienić firmy w bardzo prężne przedsiębiorstwa. Fundusze pozyskiwanie z Unii Europejskiej znacząca skracają czas spłaty inwestycji, spłaty kredytu. Zwiększają zdolność kredytową przedsiębiorstwa. Jako bank, wiele lat temu postawiliśmy na fundusze unijne, upraszczając procedury kredytowe. W styczniu tego roku wystawiliśmy w Gdańsku 10 promes kredytowych – 8 klientów trzymało dofinansowanie. To wynik bardzo dobrze świadczący o możliwościach regionu.

⇓

⇓

Odbiorcy takiego dofinansowania, jak choćby obecny na spotkaniu Jerzy Orlikowski z firmy Orplast Jerzy Orlikowski Sp.J., opowiadali o krokach które podjęli w celu wprowadzenia firm w ramy przedsiębiorstwa z poszerzonym potencjałem.

W przypadku firmy Orplast, która działa od 1976 w dwóch zakładach – Gdańskim i Sopockim, a jej działalność koncentruje się na przetwórstwie tworzyw sztucznych metodą wtrysku, droga do uzyskania statusu wielokrotnego beneficjenta środków unijnych rozpoczęła się w 2013 roku, od środków przekazanych firmie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 Osi Priorytetowej 1. Rozwój i Innowacje w MŚP, Działania 1.1 Mikro, Małe i Średnie przedsiębiorstwa, Poddziałanie 1.1.2. Małe i Średnie przedsiębiorstwa. Zgodnie z założeniem, kwota dofinansowania (400 tys. złotych) stanowiła 24% całkowitej wartości projektu.

Jako że 90% produkcji firmy trafia eksport, dążenie do rozwinięcia technologicznego, a więc pełnej automatyzacji, było kwestią priorytetową. 15% pracowników firmy zostało przydzielonych do działu badawczo-rozwojowego, współpracującego z kilkoma wydziałami Politechniki Gdańskiej. Przedsiębiorstwo posiada patent na urządzenia do w pełni zdalnego montażu pojemników oraz technologię pozwalająca na wprowadzenie nanosrebra do warstwy tworzywa, w celu tworzenia powłoki antybakteryjnej. Pozwoliło to firmie wpisać się w założenia Krajowej Inteligentnej Specjalizacji. 

 – Na bazie tego pierwszego doświadczenia uzyskaliśmy w następnych latach dostęp do środków z programu PolSEFF (linia kredytowa rozdysponowywana za pośrednictwem zaangażowanych banków – przyp. red.). Dotyczyły wymiany maszyn na sprzęt mniej energochłonny. Szczególnie korzystny był leasing w walucie euro – wyjaśnił Jerzy Orlikowski.

Orplast Jerzy Orlikowski Sp.J. była czterokrotnie obecna na liście nominowanych w prestiżowym konkursie Diamentów Forbesa w województwie pomorskim, w kategorii przedsiębiorstw średnich.

⇓

⇓

Dla Aleksandry Rutkowskiej, ekspert ds. funduszy unijnych w Raiffeisen Polbank, środki unijne były specjalizacją następną w kolejności po funduszach przedakcesyjnych. Prelegent, którą można znaleźć również pośród stałych specjalistów w grupie roboczej ds. funduszy strukturalnych Związku Banków Polskich i która prowadziła podczas konferencji również warsztaty z procedur pozyskiwania kredytu technologicznego, tak opowiadała o osiągnięciach banku, który reprezentuje:

– Raiffeisen Polbank udzielił w latach 2009-2014 największej liczby kredytów technologicznych (104) na realizację inwestycji technologicznych. Ich łączna wartość wyniosła 516 mln złotych. 

Firma zainteresowana taką pomocą, nawiązując z kontakt z bankiem, może liczyć na specyficzną „ścieżkę dedykowaną”, a więc na stworzenie struktur finansowania przedsięwzięcia wraz z przypisaniem konkretnych programów unijnych.

W tej chwili bank udziela trzech rodzajów kredytów: pomostowych (finansowanie kosztów kwalifikowanych równych kwocie dotacji), uzupełniających (pozostała część kosztów kwalifikowanych) i dodatkowych (koszty niekwalifikowane projektu). Ofertę zamykają: project finance (szczególny sposób finansowania dużych inwestycji o znacznej kapitałochłonności), gwarancje, akredytywy, leasing. Taki leasing nakierowany na innowacje nazywa się Raiffeisen Innovation i jest zabezpieczony gwarancją Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego, który wspiera tę inicjatywę wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i Komisją Europejską. Raiffeisen Innovation traktuje się jako instrument podziału ryzyku (RSI).

⇓

⇓

Bank Gospodarstwa Krajowego, którego przedstawicielem na konferencji był Mateusz Szulc z Departamentu Programów Europejskich, w latach 2007-2014 w ramach kredytu technologicznego rozdysponował kwotę w wysokości przekraczającej 430 mln euro, z czego 85% wartości pokrył Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Przyszło 1500 wniosków o dofinansowanie z całej Polski, z czego 717 zostało zakontraktowanych na kwotę przekraczającą 1 mld złotych. Przedsiębiorcy zrealizowali przy tej pomocy ponad 600 inwestycji. Bank Gospodarstwa Krajowego wypłacił przedsiębiorstwom przeszło 1,6 mld złotych w formie spłaty kredytu w banku komercyjnym, co przełożyło się na prawie 4 mld inwestycji w polską gospodarkę.

Przedsiębiorstwa (przeważały średnie) wykazały się innowacyjnością, ponieważ w 70% przypadków wdrażane technologie były ich autorskim know-how. Patrząc na ilość przyznawanych kredytów przez pryzmat województw, liderem okazało się być wielkopolskiego. W województwie pomorskim właściciele firm pozyskali 115 mln złotych.

– Dzięki ankiecie przeprowadzonej przez Konfederację Lewiatan dowiadujemy się, że przedsiębiorcy określili kredyt technologiczny mianem najlepszego narzędzia oferowanego w ramach funduszy unijnych. Przyniósł on 2000 miejsc pracy – tłumaczył Mateusz Szulc.

Zdaniem prowadzącego, wartościowym następcą kredytu z okresu 2007-2013 (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka) w nowej perspektywie 2014-2020 może okazać się Kredyt na innowacje technologiczne przy Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój (PO IR), zasilony łączną kwotą 8 mld euro. Jego odbiorcy pozostają niezmienni i są nimi przedsiębiorstwa MŚP. Zmiany nastąpiły zaś w kwestii formalnej. Dawniej składanie opinii o nowej technologii warunkowało tryb konkursu – zwycięzcą była ten przedsiębiorca, która zgłosił się szybciej. Obecnie konkursy mają charakter zamknięty. Wartość merytoryczna jest określana przez trzyosobowy panel ekspercki. Maksymalna premia wzrosła z 4 do 6 mln złotych. Bank Gospodarstwa Krajowego ma podpisane umowy z 17 instytucjami. Instytucją zarządzającą jest Ministerstwo Rozwoju. Lista banków jest wciąż otwarta. Więcej informacji znajduje się w powyższym materiale wideo…

⇓

Prezentacja Jacka Adamskiego: Anioł biznesu (Lewiatan) – prezentacja

⇓

Aniołowie biznesu, nierzadko odpowiedzialni za globalny sukces przeważającej części kluczowych korporacji międzynarodowych, to temat rzeka. W Stanach Zjednoczonych, gdzie kontakt przedsiębiorcy z inwestorem prywatnym należy do kanonu strategii biznesowych, aniołowie biznesu, podobnie jak w Europie, mają w zwyczaju łączyć się w większe sieci zarządzania. Bliski nam przykład w postaci Lewiatan Business Angels, którego funkcjonowanie przebiega w sposób niezakłócony przy strukturach Konfederacji Lewiatan, został szerzej opisany na konferencji przez zarządzającego wspomnianą siecią Jacka Adamskiego. 

– W 2015 roku zorganizowaliśmy w Lewiatan Business Angels międzynarodowy konkurs, w którym uczestniczyły firmy z Polski, Węgier, Czech i Słowacji. Konkurs, do którego przystąpiło 12 firm, opierał się na środkach z Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, który dla zwycięzcy przygotował wyjazdu na spotkanie (V4 Tech Match –  przyp. red.) z inwestorami w Dolinie Krzemowej – wspominał Jacek Adamski.

Reguły funkcjonowania inwestora prywatnego w polskich warunkach są przejrzyste. Luka kapitałowa którą wypełnia anioł biznesu nie znajduje się na ogół w obszarze oddziaływań funduszy venture capital, które zainteresowane są przeważnie sumami przewyższającymi 5 mln złotych. W przeciwieństwie do inwestora prywatnego, nie chcą podejmować ryzyka. Nie jest wykluczone, że wsparte przez niego przedsięwzięcia będą za jakiś czas spełniały wymagania funduszy venture capital.

⇓

⇓

⇓

Pomorski Związek Pracodawców Lewiatan: http://www.pzplewiatan.pl/

Orplast Sp.J. Jerzy Orlikowski: http://www.orplast.pl/

Związek Banków Polskich: https://zbp.pl/

Raiffeisen Polbank: http://raiffeisenpolbank.com/

Raiffeisen Leasing: http://www.rl.com.pl/

Raiffeisen Innovation: http://www.rl.com.pl/raiffeisen-innovation

Bank Gospodarstwa Krajowego: https://www.bgk.pl/

Lewiatan Business Angels: http://www.lba.pl/

Hotel Grand Cru Gdańsk: http://www.qhotels.pl/grand-cru-gdansk

Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki: http://visegradfund.org/grants/

Autor

Maciej Michniewski

m.michniewski@pracodawcypomorza.pl