[26.03.2020] Kluczowe postulaty Konfederacji Lewiatan do „tarczy antykryzysowej”

Kluczowe postulaty Konfederacji Lewiatan do druku sejmowego nr 299 przekazane posłom do wykorzystania w pracach legislacyjnych.

1. Zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne od 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.
W celu utrzymania funkcjonowania firm należy zwolnić wszystkich przedsiębiorców, pracodawców w trudnej sytuacji ekonomicznej z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, tak jak proponuje się to obecnie w art. 31zo w stosunku do mikro firm zatrudniających do 9 pracowników.
Wszelkie formy pomocy powinny być skierowane do wszystkich sektorów gospodarki, w tym sektora dużych przedsiębiorców, o ile firma odnotowała 25% spadek obrotu w stosunku do poprzedniego miesiąca lub do analogicznego miesiąca 2019 r. Ma to szczególnie istotne znaczenie w okresie 3 najbliższych miesięcy. Sytuacja mikrofirm jest w dużym stopniu zależna od stanu średnich i dużych podmiotów.
Propozycja zmiany:
„Art. 31zo. 1. Na wniosek płatnika składek, o którym mowa w art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanego dalej „płatnikiem składek”, zwalnia się z obowiązku opłacania nieopłaconych składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., za osoby prowadzące pozarolniczą działalność i osoby z nimi współpracujące, za pracowników oraz za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, i osoby z nimi współpracujące, zwane dalej „zwolnieniem z tytułu nieopłaconych składek.
2. Zwolnienie z tytułu nieopłaconych składek przysługuje, jeżeli płatnik składek:
1) jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub w innych przepisach odrębnych;
2) wykonywał działalność przed dniem 1 lutego 2020 r.;
3) jest mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców;
4) w przypadku przedsiębiorców w rozumieniu art. 4 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, innych niż wymienieni w pkt 1) i 3) niniejszego ustępu, jeżeli wystąpił spadek obrotów gospodarczych nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w art. 31zp ust. 1, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
5) nie korzystał z innych form pomocy dla przedsiębiorców przewidzianych w art. 15g oraz art. 15zq;
6) osiągnął przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o zwolnienie z tytułu nieopłaconych składek nie wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. – w przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność zobowiązanej do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenia.
3. W przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność zwolnieniu z tytułu nieopłaconych składek podlegają należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 1, ustalone od obowiązującej ją najniższej podstawy wymiaru tych składek.
4. W przypadku zwolnienia z tytułu nieopłaconych składek, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. są finansowane z budżetu państwa. Odsetek za opóźnienie w opłacaniu składek, o których mowa w ust. 1, nie nalicza się.
Art. 31zp. 1. Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., zwany dalej „ wnioskiem o zwolnienie z opłacania składek”, płatnik składek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r.
2. Wniosek o zwolnienie z opłacania składek zawiera:
1) dane płatnika składek:
a) imię i nazwisko, nazwę skróconą;
b) numer NIP i REGON, numer KRS jeżeli płatnik posiada, a jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
c) adres do korespondencji;
2) oświadczenie płatnika składek, o którym mowa w art. 31zo ust. 2, potwierdzające uzyskanie w lutym 2020 r. przychodu z działalności nie wyższego niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.;
3) inne informacje niezbędne do umorzenia składek;
4) podpis wnioskodawcy.
3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, płatnik składek składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. W oświadczeniu jest zawarta klauzula następującej treści: ,,Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
4. Wniosek o zwolnienie z opłacania składek może być złożony w formie dokumentu papierowego albo elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.”

2. Przestój ekonomiczny, obniżony wymiar czasu pracy
Wprowadzenie wsparcia dla utrzymania miejsc pracy, zagrożonych w związku ze skutkami COVID-19, poprzez natychmiastowe umożliwienie wszystkim firmom do tego zmuszonym, wprowadzenia przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy oraz zagwarantowanie dopłat wynagrodzeń do wysokości połowy przeciętnego wynagrodzenia wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne.
Powinno się to odbyć w trybie nadzwyczajnym i bez zbędnej biurokracji, najlepiej w formie oświadczenia (art. 15g):
 pomoc de minimis – bezwzględnie wymaga doprecyzowania
wnioskujemy o zmianę w art. 15g ust. 17 poprzez wykreślenie odwołania do art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 11 października 2013 roku. Zgodnie z art. 3 ust. 2, którego wykreślenie proponujemy, pomoc ta nadal stanowiłaby pomoc de minimis.
17. Do wypłaty i rozliczania świadczeń, o których mowa w ust. 1, oraz środków, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 3 ust. 2 oraz art. 7-16 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy.
Wymaga jednoznacznego wyjaśnienia w ustawie czy pomoc udzielana ustawą będzie limitowana zgodnie z Komunikatem Komisji Europejskiej (limit do 800 tys. EUR), ponieważ to determinuje najbliższe decyzje pracodawców. W obecnym kształcie ustawa odnosi się do limitów określonych przez Komisję w art. 16 pkt 9, którym dodaje się art. 68ge do ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Proponujemy, aby rozciągnąć zakres zastosowania tego przepisu na wszystkie przypadki pomocy, a tym samym przenieść wskazany przepis do odrębnej jednostki redakcyjnej ustawy i nadanie jej następującej treści:
Art. 68ge. 1. Za okresy od miesiąca marca 2020 r. nie dłużej jednak niż za okres do upływu 6. miesiąca od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii pomoc publiczna udzielana na podstawie NINIEJSZEJ USTAWY art. 26, art. 26a, art. 26d, art. 32 i art. 41 za okresy od marca do grudnia 2020 r. może być udzielana pracodawcom w trudnej sytuacji ekonomicznej jako pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce, o której mowa w Sekcji 3.1 Komunikatu Komisji – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (2020/C 91 I/01) (Dz. Urz. UE C 91I z 20.03.2020, str. 1).
 dostępność pomocy – popieramy zniesienie limitu pomocy dla wszystkich przedsiębiorców jaki był pierwotnie zapisany w projekcie ustawy (800 mln zł). W ustawie należałoby jednak zapisać na jaką pomoc z budżetu mogą liczyć wszyscy przedsiębiorcy (wskazać kwotę wsparcia), aby możliwe było oszacowanie możliwości uzyskania wsparcia i dostosowanie strategii działania firmy w okresie zmniejszonych możliwości realizacji podstawowej działalności;
 uproszczenie i przyśpieszenie procedur. Pomoc powinna być możliwa do pozyskania w ciągu kilku dni. Uzależnienie wprowadzenia rozwiązań od ustaleń z organizacjami związkowymi lub przedstawicielami pracowników trwającymi dłużej niż 2 dni spowoduje, że wskazane rozwiązania będą w praktyce niemożliwe do wprowadzenia przez pracodawców.
art. 15 g pkt 12b. Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się na zasadach określonych w ust. 11 w terminie dwóch dni od dnia poinformowania przez pracodawcę o zamiarze wprowadzenia przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Jeżeli warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie zostaną ustalone w tym terminie, pracodawca ustala je samodzielnie. Przepisy ust. 12 i 13 stosuje się odpowiednio”
 objęcie wsparciem pracowników tymczasowych
Zaproponowane w projekcie rozwiązania dyskryminują około pół miliona pracowników tymczasowych, którzy wykonują pracę na rzecz pracodawców użytkowników, objętych przestojem. Konieczne jest umożliwienie przedsiębiorcom będącym agencjami zatrudnienia, którzy spełniają przesłanki z art. 15g, ubieganie się o świadczenia wynikające z tego przepisu na rzecz pracowników tymczasowych, którzy nie mogą wykonywać pracy wyłącznie z powodu przestoju po stronie pracodawcy użytkownika i którym powinno być udzielone wsparcie na równi z innymi pracownikami.
„Art. 15g ust. 16a W stosunku do pracowników tymczasowych oraz osób nie będących pracownikami agencji pracy tymczasowej, skierowanych do pracy tymczasowej na podstawie umowy prawa cywilnego, świadczenia, o których mowa w ust. 1 oraz środki, o których mowa w ust. 2, przysługują w związku z objęciem tych pracowników przestojem ekonomicznym lub obniżonym czasem pracy u pracodawcy użytkownika, w następstwie występowania COVID-19.”

3. Możliwość otrzymywania zwrotów podatku VAT w najkrótszym możliwym terminie.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106) – dalej ustawa o VAT, w przypadku wystąpienia nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym, podatnik ma prawo do zwrotu takiej różnicy na rachunek bankowy w terminie, co do zasady, 60 dni od dnia złożenia deklaracji (art. 87 ust. 2 ustawy o VAT).
Uwzględniając kryzysową sytuację związaną z epidemią COVID-19 i ryzykiem wystąpienia głębokiego spowolnienia gospodarczego, bądź recesji, należy podjąć środki mające na celu maksymalne wsparcie płynności finansowej przedsiębiorców. W okresie tym przedsiębiorcy powinni mieć możliwość otrzymywania zwrotów podatku VAT w najkrótszym możliwym terminie, tak aby zatrzymane kwoty podatku VAT, nie pogłębiały problemów z płynnością finansową przedsiębiorstw i brakiem dostępu do finansowania działalności.
W związku z powyższym zasadne jest aby w terminie trwania czasu stanu epidemicznego, albo stanu epidemii, ale także w okresie 6 miesięcy po jego zakończeniu, zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym dokonywany był w terminie w terminie 14 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika – zmiana w art. 87 ust. 2 ustawy o VAT. Termin ten będzie obowiązywał także zwrotów dokonywanych na rzecz podatników, którzy w danym okresie rozliczeniowym nie dokonywali czynności opodatkowanych – zawieszenie stosowania art. 87 ust. 5a ustawy o VAT. Analogiczne skrócenie terminu proponuje się dla zwrotów dokonywanych na rachunek VAT, o którym mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2357 z późn. zm.) – zmiana w art. 87 ust. 6a ustawy o VAT.
Biorąc pod uwagę maksymalne skrócenie podstawowego terminu zwrotu podatku VAT, uzasadnione jest czasowe zawieszenie stosowania przepisów regulujących sytuacje, w których podatnikowi przysługuje, przy spełnionych w ustawie warunków, przyśpieszony zwrot podatku VAT (art. 87 ust. 6 ustawy o VAT).
Propozycja zmiany:
„W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106) wprowadza się następujące zmiany:
1. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres 6 miesięcy od dnia jego odwołania, termin na zwrot różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 2 wynosi 14 dni .
2. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres 6 miesięcy od dnia jego odwołania nie stosuje się art. 87 ust. 5a.
3. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres 6 miesięcy od dnia jego odwołania nie stosuje się art. 87 ust. 6.
4. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres 6 miesięcy od dnia jego odwołania, zwrot różnicy podatku VAT na konto VAT, o którym mowa w art. 87 ust. 6a wynosi 14 dni.”

4. Zwolnienie środków z konta VAT.
Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w rozdziale 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106) – dalej ustawa o VAT, oznacza blokowanie na kontach VAT środków finansowych przedsiębiorców. Środki zgromadzone na kontach VAT przedsiębiorca może wykorzystać wyłączenie do zapłaty zobowiązań publicznoprawnych, tj. zobowiązań z tytułu PIT, CIT, VAT, cła i akcyzy, ZUS, wraz z ewentualnymi odsetkami, oraz płacąc za fakturę w mechanizmie podzielonej płatności. Druga możliwość oznacza poprawę sytuacji płacącego (uwolnienie środków), kosztem płynności finansowej kontrahenta (zablokowanie kwoty VAT z faktury na koncie sprzedawcy). Przedsiębiorcy, którzy ze względu na specyfikę prowadzonej działalności gospodarczej, nie mają możliwości na wykorzystanie środków zgromadzonych na koncie VAT do płatności należności publicznoprawnych, lub płatności do kontrahenta, mogą wystąpić z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego o wyrażenie zgody na przekazanie środków zgromadzonych na koncie VAT na wskazany rachunek bankowy (art. 108b ust. 1 ustawy o VAT). Naczelnik Urzędu skarbowego zwalnia środki z konta VAT w drodze postanowieniaw terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku (art. 108b ust. 3 ustawy o VAT).
Uwzględniając kryzysową sytuację związaną z epidemią COVID-19 i ryzykiem wystąpienia głębokiego spowolnienia gospodarczego, bądź recesji, należy podjąć środki mające na celu maksymalne wsparcie płynności finansowej przedsiębiorców. Uwzględniając, że stosowanie mechanizmu podzielonej płatności ma istotny niekorzystny wpływ na płynność finansową firm, proponuje się skrócić do 3 dni, termin, w którym naczelnik urzędu skarbowego zwalnia środki zgromadzone na koncie VAT. Celem zmiany jest możliwie szybkie uwolnienie środków zgromadzonych na kontach VAT i wsparcie tym samym płynności finansowej przedsiębiorców.
Jednocześnie proponuje się czasowe ograniczenie stosowania przesłanek, o których mowa w art. 108b ust. 5 pkt. 2 ustawy o VAT, uprawniających naczelnika urzędu skarbowego do odmowy wydania zgody na zwolnienie środków z konta VAT, w przypadku podejrzenia, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie uregulowane albo wystąpi zaległość podatkowa. Ograniczenie stosowania art. 108b ust. 5 pkt 2 obowiązywać będzie w okresie trwania w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, i w okresie 6 miesięcy po ich zakończeniu.
Propozycja zmiany:
„W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106) wprowadza się następujące zmiany:
1. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres miesięcy od dnia jego odwołania, postanowienie o którym mowa w art. 108b ust. 3 naczelnik urzędu skarbowego wydaje w terminie 3 dni od dnia otrzymania wniosku.
2. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub w okresie stanu epidemii oraz przez okres 6 miesięcy od dnia jego odwołania nie stosuje się art. 108b ust. 5 pkt 2.”

5. Czasowe zwolnienie z wpłat PPK.
„Art. 31 zdd Podmiot zatrudniający i uczestnik PPK w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. nie finansują wpłaty podstawowej ani wpłaty dodatkowej.”