Zorganizowane przez Związek Miast i Gmin Morskich oraz Związek Gmin Pomorskich, pod patronatem Pracodawców Pomorza, odbyło się w Amber Expo w dn. 24. 10. 2024 8. Pomorskie ECO – Forum.

W tegorocznej edycji konferencji udział wzięli między innymi Adam Gawrylik – Członek Zarządu Województwa Pomorskiego , Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i gospodarki – Piotr Grzelak, oraz prezes ZMiGM  i wiceprezes Portu Gdańsk – Alan Aleksandrowicz. Eko Forum podzielono na cztery bloki: energetyczny, odpadowy, finansowy oraz wody i zieleni.

Głównymi zagadnieniami tegorocznej edycji były:

• Transformacja energetyczna
• Innowacyjne technologie dla zielonej energii.
• Wyzwania w zakresie gospodarki odpadami,
• Finansowanie inwestycji służących ochronie środowiska
• Zarządzanie zieloną infrastrukturą w miastach i gminach
• Zrównoważona gospodarka wodna w regionie

Wiodącym tematem 8. Forum była energetyka, a jednym z kluczowych punktów programu wizyta w Porcie Czystej Energii. To nowoczesna instalacja, wykorzystująca termiczne przekształcanie odpadów komunalnych, która ma na celu odzyskiwanie energii z materiałów, które nie nadają się do recyklingu.

Zielona energia jako kluczowy temat forum

Najpierw Bartłomiej Zieliński z Ministerstwa Klimatu i Środowiska przedstawił online aktualizację Krajowego planu na rzecz energii i klimatu, kluczowego dokumentu dla polskiej energetyki.

Zieliński wskazał na cztery filary polskiej polityki energetycznej: sprawiedliwą transformację, zero-emisyjny system energetyczny, jakość powietrza oraz suwerenność energetyczną. Dodał, że w ramach tych filarów kładzie się duży nacisk na rozwój odnawialnych źródeł energii oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2040 roku o 70% w stosunku do 1990 roku, co wymaga znaczących zmian w sektorze energetycznym.

Adam Gawrylik, członek Zarządu Województwa Pomorskiego, który powitał zebranych w imieniu marszałka Mieczysława Struka, podkreślił znaczenie wspólnej dyskusji w obliczu globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne czy kryzys bioróżnorodności. W jego opinii, forum to idealna okazja, aby współpracować nad nowymi, innowacyjnymi rozwiązaniami, które mogą uczynić Pomorze wzorem dla innych regionów.

W podwójnej roli wystąpił Alan Aleksandrowicz, który zaznaczył, że od jutra przekazuje kierownictwo ZMiGM wiceprezydentowi Piotrowi Grzelakowi. Jako najważniejsze osiągnięcia Gdańska w dziedzinie ekologii wymienił Port Czystej Energii i wprowadzenie do komunikacji miejskiej autobusów wodorowych. Poinformował, że miasto Gdańsk (wraz z portem) walczy skutecznie o dofinansowywanie programów z funduszy europejskich, a aktualnie o te z programu „Łącząc Europę”.

Wiceprezydent Gdańska Piotr Grzelak podkreślił, że w obliczu dzisiejszych trudnych czasów kluczowe jest poszukiwanie rozwiązań, które mogły być już testowane w innych lokalizacjach. Dodał, że w kontekście transformacji energetycznej, Pomorze ma szansę stać się polskim liderem, zwłaszcza w zakresie farm offshore’owych oraz tworzenia kompleksowego zaplecza do ich rozwoju. Zwrócił również uwagę na problem zarządzania odpadami, który jest nieodłącznym elementem dyskusji o zrównoważonym rozwoju.

Przedsiębiorstwa doceniające ekologię

• Katarzyna Bilecka – czł. Zarządu GPEC Ekspert poinformowała, że podmiot ten realizuje program „Zrównoważone strategie ESC (ekologia, społeczeństwo i zarządzanie) gmin. Jako przykład działania tego systemu podała Gminę Tczew.
• NAATU OPERATOR działa w branży energii elektrycznej. Jest to polska spółka technologiczna, której centrum R&D i zakład produkcyjny znajduje się w Gdańsku. Jest ekspertem od mikro-sieci i bateryjnych magazynów energii. Sami je projektują i produkują.  JAK WIADOMO, GŁÓWNYM MANKAMENTEM OZE JEST NIEREGULARNOŚC PRODUKOWANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ, a firmom (i innym konsumentom) potrzebna jest ona w systemie ciągłym. Wymienione przedsiębiorstwo potrafi temu zaradzić budując sieć przewodową tylko dla jednego podmiotu i instalując magazyny energii. Jak mówi Bartłomiej Steczowicz – twórca i prezes sp. NAATU OPERATOR, działa ona na nieco innej zasadzie niż Northvolt, ponieważ ( porównując) szwedzka fabryka produkuje jakby cegły, z których nabywca sam buduje dom, natomiast gdańska firma odpowiada za całość budowy, czyli tworzenie źródła energii (np. fotowoltaiki), mikro-sieci i instaluje magazyny energii, z których klient czerpie gdy jego ekologiczne źródło jej nie produkuje. Wśród klientów NAATU OPERATOR znajdzie się niebawem AMBER EXPO. Przedsiębiorstwo to zostanie wyposażone w system planowania i optymalizacji kosztów energii, zamawia też świadczenie usług elastyczności energetycznej, co w sumie zapewni mu nie tylko samowystarczalność energetyczną ale też dodatkowe dochody, ponieważ stanie się prosumentem, czyli nadwyżki energii będzie mogło sprzedawać zewnętrznym odbiorcom.

 Odpady i ich przetwarzanie jako wyzwanie dla samorządów

Poprzedniego dnia przed Forum odbyło się zwiedzanie gdańskiego  Portu Czystej Energii. Jego prezes – Sławomir Kiszkurno, poprowadził podczas Forum panel związany z Gospodarką Obiegu Zamkniętego. Przedstawił on jak elektrociepłownia odzyskuje energię z odpadów. W 2023 roku ilość generowanych odpadów komunalnych w regionie wzrosła, co stawia przed instalacją nowe wyzwania, ale i zapewnia stabilne źródło surowca. Kiszkurno podkreślił, że proces termicznego przekształcania odpadów jest kluczowy dla osiągnięcia neutralności klimatycznej w Gdańsku i Pomorzu. Powiedział:

• Port Czystej Energii jest znaczącym krokiem w kierunku neutralności energetycznej i klimatycznej Gdańska i Pomorza. Ciepło z odpadów nienadających się do recyklingu jest ciepłem zielonym. Blisko połowa energii elektrycznej, wyprodukowanej w instalacji, klasyfikowana jest jako energia pochodząca z OZE. PCE wyemituje rocznie o ok. 71 000 ton mniej CO2 niż tradycyjna elektrociepłownia opalana węglem.

Recykling – czy gminy to udźwigną?

Uczestnicy panelu wymienili szereg zastrzeżeń dotyczących wymogów, które w tej kwestii chce wdrożyć Unia Europejska. Postulowali, aby przesunąć obowiązek ich wdrożenia do roku 2029. Podkreślali, że pociągnie to za sobą ogromny koszt społeczny, że gminy w większości nie mają realnych możliwości prowadzenia recyklingu odpadów.

Anna Kłos

Fot. Anna Kłos

Alan Aleksandrowicz (z prawej) – ustępujący prezes ZMiGM, wiceprezes Portu Gdańsk i Piotr Grzelak – nowy prezes ZMiGM, wiceprezydent Gdańska	Uczestnicy Forum	Bartłomiej Steczowicz – założyciel i prezes NAATU OPERATOR	Uczestnicy panelu dotyczącego recyklingu odpadów przez gminy