W dniu 14 lipca 2014r. w siedzibie „Pracodawców Pomorza” odbyła się debata w formule „złotego trójkąta” pod tytułem „O Energetyce i Energii”.

Uczestnikami debaty byli m.in. Minister Środowiska Maciej H.Grabowski, Radca Ministra Gospodarki Beata Jaczewska, Wicewojewoda Pomorski Michał Owczarczak, Marszałek Województwa Mieczysław Struk, Wójt Gminy Choczewo, przedstawiciele Politechniki Łódzkiej i Gdańskiej oraz przedstawiciele środowiska biznesu : Pani Teresa Kamińska Prezes Zarządu PSSE, oraz przedstawiciele zarządów firm energetycznych m.in: Energa S.A., Energa Operator S.A., PGE EJ Sp. z o.o.

Wprowadzenie do debaty wygłosił Prezes Pracodawców Pomorza Zbigniew Canowiecki diagnozując problematykę w ujęciu regionalnym oraz z punktu widzenia firm energetycznych oraz biznesu pomorskiego. Następnie głos zabrał Minister Środowiska Pan Maciej H. Grabowski, który w swoim wystąpieniu szczególny nacisk położył rozwój  energetyki w woj. pomorskim a oddziaływanie na środowisko w kontekście pozyskiwania gazu łupkowego, wiatrowej energii odnawialnej oraz energetyki jądrowej.

Reprezentujący środowisko naukowe profesor Waldemar Kamrat z Politechniki Gdańskiej przedstawił zgromadzonym zagadnienia związane z ogólną sytuacją energetyczną województwa pomorskiego, bezpieczeństwem energetycznym oraz stanem inwestycji energetycznych na Pomorzu.

Wprowadzenie do zasadniczej części dyskusji dokonał Pan Jarosław Wejer z Ernst&Young, który potwierdził iż ceny dostawy energii elektrycznej dla pomorskich firm są o ponad 25% wyższe niż do firm w województwie śląskim, natomiast koszty dostawy energii elektrycznej dla konsumenta detalicznego są o 40% wyższe niż w Warszawie.

Na cenę energii elektrycznej składają się następujące czynniki:
– koszt wyprodukowania energii;

– koszt przesyłu;

– koszt dystrybucji;

Koszty przesyłu we wszystkich koncernach energetycznych w Polsce są identyczne, natomiast koszt produkcji energii jest regulowany przez mechanizmy rynkowe i ma od dłuższego okresu tendencję spadkową.
Koszt dystrybucji za to jest najbardziej zróżnicowaną wielkością wynikającą z taryfy dystrybucyjnej, która w województwie pomorskim jest najwyższa.

Taryfa dystrybucyjne budowana jest metodą kosztowa i zależna jest od 2 czynników : zagęszczenia sieci dystrubucyjnej (w pomorskim sieć jest rozproszona) oraz kosztów utrzymania sieci odbierającej prąd z odnawialnych źródeł energii (OZE np: farmy wiatrowe).

Biorąc pod uwagę iż około 50% wiatraków produkujących energię elektryczną pracuje na terenie obsługiwanym przez koncern Energa, koszty te mają istotny wpływ na taryfę dystrubucyjną.
Kolejnym podnoszonym problemem było zagadnienie związane z zakupem energii z źródeł odnawialnych. W 2013 roku koncern Energa zgodnie z ustawą energetyczną musiał zakupić energię elektryczną z farm wiatrowych za kwotę 700 mln zł. Zakupiona energia była wyprodukowana przez farmy wiatrowe w okresach nocnych oraz okresach niskiego zapotrzebowania przez odbiorców wiec z uwagi na brak możliwości jej magazynowania była to energia zbędna. Ponadto cena energii elektrycznej z OZE kształtowana jest ustawowo na poziomie cen z roku poprzedzającego zakup co w przypadku bieżącej sytuacji na rynku energii, na którym ceny systematycznie spadają, powoduje to iż koncern Energa kupuje energię drożej niż może ją sprzedać w ramach cen rynkowych.
Wysoka koszt energii elektrycznej w województwie pomorskim jest szczególnie ważny dla rozwoju regionu z punktu widzenia działalności biznesowej. Pomorskie firmy, szczególnie dla których energia elektryczna stanowi dość poważny czynnik kosztowy, stają się mało konkurencyjne w stosunku do ich odpowiedników w innych częściach kraju. Ponadto wysokie koszty energii stanowią barierę inwestycyjną dla nowych firm szukających lokalizacji w regionie Pomorskim.

Należy podjąć pilne działania prowadzące do harmonizacji stawek dystrybucyjnych. Region pomorski nie może być „karany” za uwarunkowania historyczne i geograficzne oraz za produkcję czystej energii z farm wiatrowych.

Zebrani dyskutowali także nad perspektywą pogorszajającej się konkurencyjności polskiej gospodarki w kontekście kosztów dostaw energii. W ciągu ostatnich 10 lat koszty dostaw energii elektrycznej wzrosły o 90% a gazu o 175% co przekłada się na zmniejszenie konkurencyjności naszej gospodarki na rynkach europejskich i globalnych. Zebrani uznali iż ważnym elementem polityki państwa powinna być intensyfikacja działań inwestycyjnych w sektorze energetycznym. Złymi sygnałami dla biznesu i społeczności lokalnych jest zamrażanie inwestycji w nowe „fabryki energii” dla przykładu elektrownia konwencjonalna w Pelplinie nadal nie powstała, EDF od 8 lat ma pozwolenie na budowę elektrowni gazowej w Gdańsku, a elektrownia jądrowa nadal nie ma nawet ostatecznej lokalizacji.

W trakcie dyskusji dotyczącej energetyki atomowej, Wójt Gminy Choczewo podniósł problem braku decyzji w zakresie lokalizacji elektrowni oraz przewlekłość postępowania przygotowawczego prowadzonego przez spółkę PGE EJ1. Ta opieszałość decyzyjno-organizacyjna powoduje iż gminy na ternie który może powstać elektrownia atomowa mają „zamrożone” potencjalne tereny pod tą  inwestycję. Powoduje to wymierne straty dla tych gmin gdyż wiadomo jest iż wszystkie 3 gminy nie mogąc dysponować terenami mają zamrożone środki finansowe możliwe ze sprzedaży tych atrakcyjnych gruntów, a które będą bardzo potrzebne jako wkład własny gmin przy realizacji inwestycji infrastrukturalnych ze środków unijnych w nowej perspektywie budżetowej. Gminy te będą domagały się rekompensaty finansowej i dialogu z odpowiedzialnymi za decyzję w zakresie dalszych działań dotyczących budowy elektrowni jądrowej.
Pan Poseł Andrzej Czerwiński jako Przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej ds. Energetyki i Surowców Energetycznych zapowiedział zwołanie we wrześniu posiedzenia komisji celem omówienia tego problemu. Na posiedzenie zostaną zaproszone wszystkie zainteresowane strony.

Debata skończyła się wypracowaniem przez stronę reprezentującą biznes wniosków i zaleceń oraz propozycji zmian w ustawodawstwie w zakresie harmonizacji stawek dystrybucyjnych oraz przeniesienia kosztów związanych z produkcją czystej energii na wszystkich operatorów działających w kraju dla wyrównania możliwości konkurencyjnych firm energetycznych w kraju.