W Bibliotece Polskiej w Paryżu w dniach 11-27 września 2013 roku będzie eksponowana wystawa „Wilno i Wileńszczyzna w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka”, na którą złożą się fotografie, znajdujące się w kolekcji Gdańskiej Galerii Fotografii, Działu Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Na ekspozycje wystawy składa się 26 fotografii Jana Bułhaka z lat 1910 – 1930 oraz 40 diapozytywów. Prezentowany zbiór prac Jana Bułhaka można podzielić tematycznie na dwie części. Pierwsza z nich ukazuje pejzaż Wileńszczyzny przedstawiający pola, łąki, lasy, druga to dokumentacja architektury Wilna. Ekspozycja wystawy została u wzbogacona oryginalnym maszynopisem autorstwa Jana Bułhaka, którego jeden z siedmiu egzemplarzy posiada w swoich zbiorach Gdańska Galeria Fotografii, Dział Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Wystawa jest efektem współpracy Muzeum Narodowego w Gdańsku i Towarzystwa Historyczno-Literackiego / Biblioteki Polskiej w Paryżu, która rozpoczęła się w 2007 roku. W 2009 roku współpraca Biblioteki i Muzeum została zwieńczona umową o wspólnych przedsięwzięciach i obopólnej promocji. Wojciech Bonisławski, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku i Pierre C. Zaleski, prezes Towarzystwa Historyczno-Literackiego/Biblioteki Polskiej w Paryżu podpisali porozumienie określające zasady współpracy.

Na jej podstawie powstał program konserwatorsko-wystawienniczy. Kolekcje artystyczne Biblioteki nie są znane polskiej publiczności. Idea programu polega na stworzeniu możliwości poddawania konserwacji w Polsce zbiorów artystycznych Biblioteki, a następnie prezentować je na wystawach. Projekt finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Ochrona dziedzictwa narodowego poza granicami kraju”.

Pierwszym przedsięwzięciem była konserwacja (2008) i wystawa (2009) rzeźb i obrazów Bolesława Biegasa, polskiego artysty, który żył i tworzył w Paryżu, i który swoją spuściznę artystyczną zapisał w testamencie Bibliotece Polskiej w Paryżu.

Drugi etap współpracy poświęcony był polskim malarzom, którzy mieszkali i tworzyli w Paryżu na przełomie XIX i XX wieku, miedzy innymi Oldze Boznańskiej, Tadeuszowi Makowskiemu, Stanisławowi Wyspiańskiemu, Józefowi Pankiewiczowi. Konserwacji poddano w 2009 roku 90 obrazów i rysunków tych artystów, a wystawa „Zbiory artystyczne Biblioteki Polskiej w Paryżu. Odsłona druga. Artyści polscy w Paryżu” odbyła się w 2010 roku. Większość z nich nie była wcześniej pokazywana ze względu na zły stan zachowania.

Trzeci projekt (realizowany w latach 2010-2011) dotyczył grafik znanych polskich artystów z przełomu XIX i XX, miedzy innymi Karola Mondrala, Antoniego Oleszczyńskiego i Ignacego Łopieńskiego, a także niezwykle cennej litografii artysty flamandzkiego żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku Pietera de Jode „Sąd Ostateczny”.

Rezultatem czwartego etapu współpracy była wystawa „Konterfekty królewskie ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu”. Konserwacji poddano 30 grafik i 7 obrazów olejnych, związanych tematycznie z królami Polski, osobami z ich otoczenia i wydarzeniami związanymi z ich panowaniem. Były one eksponowane na wystawie, która miała miejsce w 2012 roku w Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie, będącym Oddziałem Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Obecnie realizowany jest już piąty etap. Konserwacji poddano 51 grafik oraz składający się z 30 akwarel album zatytułowany „Ubiór wojska polskiego” Sylwestra Zielińskiego, który jest głównym elementem wystawy w Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie zatytułowanej „Za mundurem panny sznurem. Umundurowanie żołnierza polskiego Księstwa Warszawskiego”. Album powstał w 1811 roku i prezentuje nowe, wprowadzone na mocy regulaminu z dnia 3 września w 1810 roku, wzory uniformów armii Księstwa Warszawskiego. Według tradycji akwarele te powstały na zamówienie króla saskiego i księcia warszawskiego Fryderyka Augusta i są jednym z cenniejszych źródeł ikonograficznych epoki Księstwa Warszawskiego.

Wystawa „Wilno i Wileńszczyzna w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka” będzie doskonałą okazją do promocji Gdańska w Paryżu, gdyż wyjątkowość prezentowanych obiektów sprawi zapewne, że stanie się ona istotnym wydarzeniem kulturalnym. Ekspozycji towarzyszyć będzie informacja, że prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Katalog dostępny jest na platformie prezentacyjnej MNG pod adresem:

http://issuu.com/muzeumnarodowegdansk/docs/katalog-bulhak-issu_9.09