Narodowy Bank Polski opublikował specjalny, kwartalny raport poświęcony inflacji. Przedstawił w nim prognozę rozwoju gospodarki w najbliższych kilkunastu miesiącach.
Komentarz dr Sonii Buchholtz, ekspertki Konfederacji Lewiatan
- Efektywny impuls fiskalny płynący z dotychczasowych tarcz antykryzysowych jest znacznie mniejszy niż deklarowany. Razem z bezzwrotną częścią Tarczy Finansowej przekracza 90 mld zł. W szczytowym momencie ok. 2,4 mln pracujących zostało objętych rozwiązaniami tarczy dla rynku pracy, dofinansowano ponad 800 tys. wynagrodzeń. Gdyby ziścił się scenariusz niskiego zapotrzebowania na wsparcie, dawałoby to przestrzeń do tworzenia tarcz pod II falę pandemii. 20 mld zł, o których mówił ostatnio rząd, wydaje się na tym tle kwotą niewystarczającą do zapobieżenia fali bankructw i zwolnień.
- O fali bankructw i zwolnień mówimy z coraz większym przekonaniem. Przykładów dostarcza również dzisiejszy raport NBP. Zmiany natężenia ruchu ludności w centrach handlowych (od maja tylko w jednym tygodniu spadek był mniejszy niż 10%), spadki ruchu ludności w handlu i rozrywce nie zostaną wyrównane e-commerce, podobnie jak praca z domu ogranicza zakupy robione niejako przy okazji.
- Dużo energii przedsiębiorstwa i państwa włożyły w to, by redukować tzw. intensywną podaż pracy zamiast ekstensywnej. Innymi słowy, by ograniczać liczbę godzin pracy zamiast zwalniać. Podobnie, relatywnie wiele środków zaangażowano w Europie w subsydiowane zatrudnienie. Nie da się jednak zaprzeczyć, że ok. 15% zatrudnionych pracuje w sektorach najbardziej dotkniętych przez pandemię. To sygnał ogromnej determinacji, by rozwiązać problemy inaczej niż w poprzednim kryzysie – trudno jednak przewidzieć, czy ostatecznym skutkiem nie będzie drastyczne skurczenie sektora kultury i rozrywki, usług indywidualnych czy zakwaterowania i gastronomii. Nie bez powodu ta ostatnia grupa została jednym z głównych beneficjentów tarczy antykryzysowej.
- Nie da się jednak nie zauważyć, że handel międzynarodowy tąpnął, obroty w usługach ponownie spadają, właściwie tylko przetwórstwo przemysłowe się trzyma. Wymusza to ponowną korektę w dół prognoz PKB dla najważniejszych gospodarek. Po dobrym III kwartale na weryfikacje w dół musimy jeszcze poczekać.
- Niestety, wszystko to tworzy niekorzystne otoczenie inwestycyjne, czego jasne dowodzą dane z szybkiego monitoringu NBP. Ok. 15% firm ograniczyło realizowane inwestycje. Połowa nie jest w stanie określić, kiedy powróci do inwestycji, natomiast kolejne 26% wskazuje, że później niż za rok. Prognoza inwestycji dokonana przez NBP jest niezwykle pesymistyczna: aż do końca 2022 roku wartość inwestycji znajdzie się wyraźnie poniżej poziomów znanych nam z końca 2019. Dobitnie pokazuje, że bez aktywnej roli polityki publicznej, potencjał wzrostu i tworzenia dobrobytu w przyszłości jest niepewny.
Konfederacja Lewiatan
