Na terenie Pomorskiego Centrum Inwestycyjnego, czyli Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w odległości 1200 m od terminala DCT w Porcie Gdańsk, rośnie zakład szwedzkiej firmy Northvolt, w którym powstawać będą bateryjne magazyny energii. Budowa jest już w połowie gotowa, a uruchomienie produkcji planowane jest na pierwszy kwartał 2023 r. Będzie to największa w Europie fabryka bateryjnych magazynów energii. 

Produkt podwójnie ekologiczny

 Gdański zakład będzie właściwie montownią półproduktów które dostarczane będą ze Szwecji. Podzielenie produkcji na dwie fabryki, w dodatku usytuowane w dwu krajach, ma głęboki sens – zarówno ekonomiczny jak ekologiczny.

– Naszym głównym obszarem działalności od 2018 roku jest produkcja modułów systemów i paków magazynów energii, w oparciu o  podstawowy budulec – ogniwa litowo-jonowe – powiedział p[podczas konferencji prasowej -Robert Chryc-Gawrychowski – prezes Northvolt Systems Poland Sp. z o.o.

 – One mogą mieć różne kształty: cylidnryczne, pryzmatyczne. Te ogniwa,  powstają w naszej fabryce w Szwecji – dodał Prezes. – Cała docelowa zdolność produkcyjna tej fabryki znajdującej się w Skellefteå to 60 gigawatogodzin (gWh) ogniw litowo-jonowych rocznie. Ta liczba 60 gWh, gdyby to przeliczyć na średnią wartość baterii do samochodu elektrycznego o pojemności 60 kWh, zaspokoi milion samochodów elektrycznych rocznie uzupełnia Pezes.

Ogniwa powstają w szwedzkiej fabryce, ponieważ do ich wytwarzania potrzebny jest prąd, elektryczny, który jest czerpany z elektrowni wodnych, usytuowanych na szwedzkich wartkich rzekach i strumieniach. W Polsce aż tak wydajnych nie mamy.

Ogniwa ze Szwecji będą dostarczane do gdańskiego zakładu, gdzie,  razem z innymi komponentami: elektrycznymi, płytkami; komponentami mechanicznymi, elementami obudów, zostaną połączone w jedną całość, czyli dadzą baterie odpowiedniej pojemności i o odpowiednim napięciu.

Zastosowanie

Taka bateria może być używana w aplikacjach przemysłowych. Najbardziej się sprawdza w górnictwie i budownictwie.

–  Elektryfikujemy flotę maszyn, które pracują pod ziemią – informuje Prezes, – czyli z jednej strony mamy bardzo pozytywny wpływ na redukcję emisyjności, a z drugiej w takiej kopalni głębinowej redukujemy wydatnie koszty operacyjne, bo większość z nich to koszty wentylacji. Oprócz tego wyposażamy w baterie różnego rodzaju maszyny budowlane, wózki transportowe na przykład widłowe, cargo. Jednym słowem, chodzi o dużą mobilność przemysłową.

Drugim elementem produkcji w Gdańsku są magazyny energii – baterie, które są używane po to, żeby stabilizować niestabilne źródła energii odnawialnej w systemie: farmy fotowoltaiczne czy wiatrowe, które – bo słońce nie zawsze świeci, wiatr nie zawsze wieje – są niestabilne. Bateryjny magazyn energii ma za zadanie dopasować tę generację odnawialnej energii do profilu użytkowania.

Northvolt – połowinki

Zakład produkcyjny Northvolt w Porcie Gdańsk  jest budowany w dwóch etapach. Aktualnie trwa realizacja pierwszego z nich, który zakłada budowę przestrzeni produkcyjnej, magazynowej i biurowej o łącznej powierzchni 25 tys. m kw. Docelowo fabryka Northvolt będzie miała 50 tys. m kw.

Najnowsza inwestycja firmy w Gdańsku nosi nazwę Northvolt Dwa i jest to druga fabryka budowana przez Northvolt w Europie. Pierwsza, Northvolt Ett (tłum. Northvolt Jeden), realizowana jest na północy Szwecji, w miejscowości Skellefteå. Northvolt ogłosił ponadto budowę gigafabryk w Niemczech (Northvolt Drei) oraz w miejscowości Borlänge w Szwecji (Northvolt Fem).

Budowa w Porcie Gdańsk rozpoczęła się w październiku 2021 r. od prac ziemnych. Nie było łatwo ze względu na realizację inwestycji na terenach zalewowych. Przygotowanie terenu wymagało wymiany podłoża oraz dynamicznego zagęszczania gruntu. W tym celu wymieniono  220 tys. m sześc. ziemi, której wystarczyłoby do wypełnienia 58 basenów olimpijskich. W dodatku okazało się, że w ziemi tkwiło mnóstwo broni – pozostałości po II wojnie światowej, więc saperzy mieli sporo roboty. Ze względu na gabaryty zakładu, fundamenty inwestycji  zostały posadowione na  10-metrowych palach – w liczbie ok. 7 tysięcy.

– Prace budowlane idą zgodnie z planem i w tym momencie przygotowaliśmy już konstrukcję, ściany oraz zadaszenie dwóch magazynów wysokiego składowania i budynku biurowego. Trwają prace związane z wykonaniem połaci dachowej na potrzeby głównego budynku produkcyjnego, na finiszu są też przygotowania pod rozpoczęcie prac związanych ze zautomatyzowanymi magazynami wysokiego składowania. Magazyny niezbędne do przechowywania komponentów oraz gotowych produktów mają aż 30 m wysokości, czyli przewyższają zlokalizowany po sąsiedzku biurowiec Koga – mówi Robert Chryc-Gawrychowski, prezes Northvolt Systems Poland.

W pełni zrobotyzowany i zautomatyzowany zakład

Maszyny pracujące na hali produkcyjnej Northvolt Dwa będą się komunikowały z autonomicznym magazynem półproduktów, obsługiwanym przez samojezdne, autonomiczne wózki. W praktyce oznacza to, że gdy na linii produkcyjnej będzie się kończył dany komponent, informacja o tym zostanie przesłana do systemu magazynowego, co w efekcie spowoduje pobranie palety z potrzebnymi komponentami przez autonomiczny wózek. Następnie element zostanie przekazany, bez udziału człowieka, do maszyny, która również samodzielnie odbierze go i będzie kontynuowała produkcję.

Pomimo automatyzacji firma wciąż będzie potrzebowała pracowników. Tylko we wrześniu do gdańskiego zespołu dołączy kolejnych kilkudziesięciu pracowników. Obecnie firma zatrudnia w Gdańsku ( w zakładzie usytuowanym w obiekcie wynajmowanym) 250 osób, a docelowo ma ich być 500.

Anna Kłos