Konferencja 20 lat Pomorza w Unii Europejskiej odbyła się 29 maja 2024 r. w siedzibie Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. W wydarzeniu wzięli udział marszałkowie województwa pomorskiego Mieczysław Struk i Wiesław Byczkowski, wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz, przedstawiciele samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych, uczelni wyższych oraz przedsiębiorcy.

Była to najlepsza decyzja w historii Polski zapewniał marszałek Mieczysław Struk

–  Niebywały skok cywilizacyjny dokonał się w każdym aspekcie naszego życia. Nie wyobrażamy sobie dzisiaj powrotu ceł na towary w wymianie handlowej, wiz i paszportów w podróżowaniu, barier w studiowaniu za granicą czy braku możliwości osiedlania się i prowadzenia działalności gospodarczej w innych krajach członkowskich UE.

Wyliczył konkretne osiągnięcia:

– Od momentu przystąpienia do UE nasz region pozyskał ponad 59 mld zł z funduszy europejskich. Dzięki temu zrealizowano ponad 40 tys. projektów. Do najbardziej spektakularnych należy budowa Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, rozbudowa portu lotniczego w Gdańsku, portów morskich w Gdańsku i Gdyni, realizacja pomorskich odcinków tras S6 i S7, przebudowa dróg wojewódzkich i linii kolejowych oraz rozpoczęty przez samorząd województwa pomorskiego program wymiany taboru kolejowego. Wielkość PKB wzrosła w Pomorskiem 3,5 raza, od 2004 roku, a trzy razy w przeliczeniu na głowę mieszkańca, który w 2022 roku wynosił 81 000 złotych rocznie na osobę w Pomorskiem.

 Poprawiła się atrakcyjność inwestycyjna regionu.

• Przybyło firm – informował Marszałek – teraz jest ich około 360 000 i pod tym względem Pomorskie jest na trzecim miejscu w kraju. To także ogromny eksport, który wzrósł ponad trzykrotnie na przestrzeni tych 20 lat. To także współpraca biznesu z nauką, która wygenerowała mnóstwo projektów przez te 20 lat. W znaczący sposób przekształciło się polskie rolnictwo. Sektor gospodarki żywnościowej w znaczący sposób się zmienił. Udoskonalono produkty rolno-spożywcze, zwłaszcza mleczarskie. Środki europejskie sprzyjały rozwojowi każdej pomorskiej gminy.
• Do zakupu znaczącej liczby pojazdów kolejowych, doszły węzły integracji transportu publicznego – jak choćby w Bytowie, w Kościerzynie w Kartuzach, w Wejherowie, w Słupsku. Nie ma takiej takiej gminy, takiego środowiska, które by z tego źródła nie korzystało.
• Nastąpiły ogromne inwestycje w naszych szpitalach. Na przestrzeni ostatnich 12 lat wydaliśmy ponad miliard 300 milionów złotych na ich modernizację.

Kolejną szansę rozwojową  tworzy Krajowy Program Odbudowy

Jego realizacja została przez Polskę wstrzymana przez rząd PiS, zatem trzeba przyspieszyć.  Nowe spojrzenie na reformy i inwestycje wynikające z realizacji tego planu przedstawiła Monika Dołowiec, Dyrektorka Departamentu Koordynacji KPO w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. Całkowity budżet KPO to 268 mld zł, w tym ponad 113 mld zł w postaci dotacji i prawie 155 mld zł w formie preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczną jego część należy przeznaczyć na cele klimatyczne, transformację energetyczną i cyfrową. Wspierana będzie m.in. wymiana źródeł ciepła, produkcja energii z OZE czy zero emisyjny transport.

– Wykorzystamy KPO – zapewnił  marszałek Mieczysław Struk:

– Już udało nam się zrealizować zakup 10 sztuk taboru za ogólną kwotę 345 mln zł. Planujemy kolejne inwestycje, w szczególności w obszarze zdrowia. Samorządy lokalne też starają się stanąć na wysokości zadania. Już 45 z nich złożyło do KPO co najmniej 68 wniosków o łącznej wartości ponad 678,5 mln zł .

W zakresie energetyki będą dalsze próby poszukiwania oszczędności, a więc działania w zakresie termomodernizacji, odnawialnych źródeł energii, wsparcia przedsiębiorców, którzy też potrzebują oszczędności energii po to, żeby byli konkurencyjni na na rynku. To także działania związane z infrastrukturą, zwłaszcza infrastrukturą nisko- albo zero emisyjną.

Elektryczne zespoły trakcyjne to jest część już realizowanego projektu, który będzie  kontynuowany – zapewnił Marszałek.  Dotyczy to znaczącej wymiany taboru obsługiwanego w ruchu aglomeracyjnym, czyli przez Szybką Kolej Miejską. Będziemy chcieli dalej modernizować linie kolejowe, takie jak odcinek z Lipusza do Bytowa, czy też z Kartuz do Sierakowic, z Sierakowic do Lęborka. Dokończenie obwodnicy metropolitalnej i modernizacja dwóch najważniejszych linii kolejowych w tej części Polski jaką jest linia 201 łącząca Bydgoszcz z Gdynią i linii kolejowej łączącej Trójmiasto ze Szczecinem to zadania rządowe, ale  to także inwestycje które będą komplementarne do budowy elektrowni nuklearnej, więc będą też mogły być finansowane częściowo ze środków europejskich.

Jestem przekonany, że także przy pomocy środków europejskich zostanie wdrożony nowy program przebudowy systemu szkolnictwa zawodowego, dostosowany do współczesnych wymagań rynku, więc ukierunkowany na odnawialne źródła energii, na termomodernizację, na siłownie wiatrowe, a także na  wykwalifikowanie pracowników do pracy przy budowie elektrowni nuklearnej.

Program konferencji przewidywał też uroczyste podpisanie 3 umów w ramach programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 (Europejski Fundusz Społeczny Plus). Oto one:

• Gmina Miejska Kościerzyna: „Przyjazna szkoła – podniesienie jakości edukacji z uwzględnieniem potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkołach podstawowych Gminy Miejskiej Kościerzyna”. W ramach projektu „Przyjazna szkoła” w pięciu placówkach na terenie Kościerzyny wsparcie otrzyma 110 uczniów z niepełnosprawnościami, zaburzeniami zachowania i trudnościami w nauce, a także 210 nauczycieli. Do szkół podstawowych trafią niezbędne pomoce dydaktyczne, a dla uczniów ze specjalnymi potrzebami zorganizowane zostaną zajęcia korekcyjne, logopedyczne czy socjoterapeutyczne. Z kolei dla nauczycieli i specjalistów w zakresie wdrażania edukacji włączającej stworzony zostanie kompleksowy system rozwoju zawodowego. Projekt będzie realizowany do lutego 2027 r. Jego wartość wynosi ponad 3 mln zł, przy dofinansowaniu unijnym w wysokości ponad 2,8 mln zł.
•  Rozwój edukacji włączającej przewiduje projekt „Don’t diss my ability!”, który do czerwca 2025 r. będzie realizowany w Gdyni. Dzięki niemu stworzone zostaną miejsca wspólnych spotkań młodzieży o specjalnych potrzebach i młodzieży ze szkół ogólnodostępnych. Uczniowie będą mogli korzystać z zajęć wspierających ich podstawowe potrzeby rozwojowe oraz integracyjne. Zaplanowano też indywidualne poradnictwo psychologiczne, doradztwo zawodowe oraz warsztaty autoterapeutyczne. W tym przypadku projekt obejmie wsparciem 170 uczniów, w tym 85 osób z niepełnosprawnościami, oraz 500 nauczycieli, psychologów i pedagogów gdyńskich szkół ponadpodstawowych. Jego wartość wynosi prawie 860 tys. zł, zaś dofinansowanie unijne to prawie 817 tys. zł.

• Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta koło Gdańskie: „Centrum Integracji Społecznej w Sopocie – skuteczna kontynuacja”.

Nastąpiło wręczenie 2 decyzji dotyczących operacji o znaczeniu strategicznym w programie Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego):

• „Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 221 na odcinku od Jankowa do Obwodnicy Kościerzyny – Odcinek C – odcinek od m. Przywidz do m. Nowa Karczma”;
• „Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 221 na odcinku od Jankowa do Obwodnicy Kościerzyna – Odcinek D od m. Nowa Karczma do m. Kościerzyna”.

Odbyły się dwa panele dyskusyjne:

• I miał tytuł „Włączeni w rozwój”. Wzięli w nim udział: Jacek Bendykowski – Prezes Fundacji Gdańskiej; Jolanta Szewczun – Burmistrz Dzierzgonia; Zofia Stodoła – Prezeska Fundacji Przystań; Ryszard Dombrowski – Dyrektor Zespołu Szkół Morskich im. Bohaterskich Obrońców Westerplatte w Gdańsku; Anna Janowicz – Pełnomocnik Zarządu ds. edukacji i rozwoju w Fundacji Hospicyjnej.

• Tytuł panelu dyskusyjnego II brzmiał: „Innowacje i wsparcie przedsiębiorstw w kontekście transformacji energetycznej”. Poglądy na ten temat przedstawili: Piotr Ciechowicz – wiceprezes zarządu Agencji Rozwoju Pomorza S.A.; Mirosław Kamiński – Prezes Zarządu Pomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (Słupski Inkubator Technologiczny); Jacek Zwolak – prezes zarządu Pomorskiego Funduszu Rozwoju Sp. z o.o.; prof. Joanna Żukowska – dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska, Centrum Ekoinnowacji Politechniki Gdańskiej; dr hab. Adam Przybyłowski prof. Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, Centrum Offshore.

Anna Kłos

Fot. Anna Kłos

Przekazanie funduszy UE dla Gminy Miejskiej Kościerzyna.	Przekazanie funduszy UE dla Miasta Gdynia	I panel	II panel