Ten, odbywający się już po raz 28. kongres gospodarczy w Toruniu, skupia zainteresowanie i obecność przedstawicieli biznesu, administracji rządowej i samorządowej oraz nauki z naszego województwa. Szczególnie, że jego pomysłodawca i główny organizator Jacek Janiszewski dba o aktualność poruszanych zagadnień. Tak było i tym razem. 

Sesja inauguracyjna jako pierwszy temat miała: „Wpływu pandemii na zmiany gospodarczo-społeczne w kraju i na świecie”. Jako drugi: „Zielony Ład – teraźniejszość i przyszłość”.

Oba tematy połączył prof. Jerzy Buzek – były premier, przewodniczący Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Parlamentu Europejskiego. Przedstawił założenia Europejskiego Zielonego Ładu, podkreślając zarówno szanse jak i wyzwania, jakie niesie ze sobą transformacja energetyczna dla Polski. Podkreślał, że środki finansowe z UE przeznaczone na cele klimatyczne będą impulsem dla rozwoju polskiej gospodarki. Stwierdził, że to przemysł ma utorować naszą drogę ku neutralności klimatycznej w 2050 r.

Prof. Jerzy Buzek przemawia podczas panelu „Zielony Ład”.

– Podejmujemy się podobnego zadania do przewrotu kopernikańskiego – powiedział. – Musimy zrobić przewrót w naszym przemyśle, energetyce, wprowadzamy europejski Zielony Ład. Będziemy mieli w przyszłości nowe rolnictwo, nową komunikację, nowe budownictwo. Mamy duże pieniądze związane z wychodzeniem z kryzysu po pandemii, one dają szansę przede wszystkim polskiej gospodarce, polskim firmom. Jednak od nas zależy, od polskiego rządu, czy tak skonstruujemy programy, konkursy, przetargi by polskie firmy mogły w nich wygrywać.

Moderatorem drugiego tematu był Bartłomiej Pawlak – wiceprezes zarządu Polskiego Funduszu Rozwoju, który zaapelował do panelistów, aby przedstawiali jak realizują Zielony Ład w swych placówkach. Najbardziej interesująca (prócz relacji prezydenta Olsztyna na temat jak przestawił ciepłownictwo w kierunku wykorzystania odpadów z oczyszczalni ścieków), wydaje się wypowiedź Krzysztofa Zdziarskiego – prezesa PESY – na temat perspektyw wykorzystania wodoru w transporcie. Wyjaśnił, że ta firma już się na to namierza, ale na razie są pewne obiektywne uwarunkowania z którymi musi się liczyć. Baterie wodorowe niestety są ciężkie, co negatywnie by rzutowało na szybkość pociągów. Wodór to też gaz niebezpieczny, trudny do opanowania. Zatem nie ma problemu by takie paliwo wykorzystać stacjonarnie, np. w rafinerii. Wiele może dać zawarte partnerstwo PESY z ORLENEM. Już w tym roku na terenie tego zakładu ruszy lokomotywa testowa napędzana wodorem. Trwają też prace nad zastosowaniem tego paliwa w pociągach pasażerskich. PESA jest jedną z trzech firm, które chcą do końca tego roku taką lokomotywę zaprezentować. (Mówiąc nawiasem – czy zrobią to na gdańskich wrześniowych Targach TRACO?)

Działania administracji rządowej w regionach podczas walki z pandemią koronawirusa

Panel poprowadził Mikołaj Bogdanowicz – Wojewoda Kujawsko-pomorski. W dyskusji  udział wzięli również: Artur Chojecki – Wojewoda Warmińsko-mazurski; Dariusz Drelich – Wojewoda Pomorski; Jarosław Obremski – Wojewoda Dolnośląski; Michał Zieliński – Wojewoda Wielkopolski. Każdy z nich skupił się na innym aspekcie sprawy. Wojewoda Dariusz Drelich szczegółowo przedstawił proces organizacji i funkcjonowania naszych szpitali tymczasowych – w Sopocie w obiektach sanatorium MSWiA przy ul. Bitwy pod Płowcami i w Gdańsku w halach Międzynarodowych Targów Gdańskich. Zwrócił uwagę na uniwersalny charakter tych placówek (gotowych nie tylko na zagrożenia covidowe). Poinformował też o dalszej działalności tych placówek po ich wycofaniu z leczenia covidowego. W sopockich obiektach prowadzić się będzie rehabilitację pocovidową. Obiekt MTG wraca do swej funkcji wystawowo-konferencyjnej, ale szpitalne wyposażenie zostało zmagazynowane i w razie potrzeby placówka w ciągu tygodnia jest w stanie wrócić do funkcji medycznej.

Osobny panel przeznaczono współpracy z zagranicą

Moderatorem panelu był Zenon Kosiniak-Kamysz, ambasador RP w Słowacji (2003-2007), Kanadzie (2010-2013) i Singapurze (2014-2018). Inwestycyjne możliwości współpracy gospodarczej z z zagranicznymi partnerami rozwijali przedstawiciele sfer dyplomatycznych i biznesowych z Kolumbii, Litwy, Bośni i Hercegowiny, Chin i Mołdawii.

Kolejny blok został zatytułowany „Ukraina – nie tylko nasz sąsiad”

Moderatorem był tu również Zenon Kosiniak-Kamysz, wśród ekspertów wyróżniał się Jacek Piechota – b. minister gospodarki, b. minister gospodarki i pracy, obecnie prezes Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, który przedstawił zagadnienie „Polska – Ukraina: 30 lat współpracy gospodarczej”. Bardzo aktywny w dziedzinie nawiązywania kontaktów społecznych i naukowych okazał się prof. Krzysztof Sikora – prezydent Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, konsul honorowy Ukrainy. Temat jego wystąpienia brzmiał „ Polska – Ukraina, partnerstwo strategiczne: biznes, nauka i innowacje”. Na zakończenie panelu podpisano listy intencyjne o współpracy. Pierwszy między Welconomy (Jacek Janiszewski), Konsulatem Honorowym Ukrainy (Krzysztof Sikora) i Polsko-Ukraińską Izbą Gospodarczą (Jacek Piechota).Drugie porozumienie podpisał PW MAT- BUD z firmą TOPS Witalija Święcickiego z Pawłodaru – Kazachstan. Inicjatywa ta została wsparta przez Polsko-Kazachstańską Izbę Handlowo-Przemysłową kierowaną przez prezesa Piotra Guzowskiego.

List intencyjny podpisują (licząc od lewej): Jacek Piechota, Jacek Janiszewski, Krzysztof Sikora.

Energetyka wiatrowa na morzu

Był to wyjątkowo mocno obsadzony panel. Moderatorem był „nasz człowiek” – senator z Pomorza Kazimierz Kleina

• Rząd chce, aby polski wkład własny przy budowie farm wiatrowych na Bałtyku był jak największy – poinformował wiceminister aktywów państwowych Zbigniew Gryglas.

Następnie rzecz uściślił;

• Jesteśmy bardzo aktywni i chcemy zacząć od 40-proc. udziału własnego przy budowie farm wiatrowych na Bałtyku. Dziś mamy dostawców kabli, stacji transformatorowych i samych wież do wiatraków. Do 2040 roku potrzeba będzie ponad 1 000 turbin wiatrowych, dlatego uzasadnione wydaje się lokalizacja w Polsce montowni lub wręcz zakładu produkcyjnego turbin.

Według „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, moc zainstalowana farm wiatrowych na morzu wyniesie ok. 5,9 GW w 2030 r. i do ok. 11 GW w 2040 r.

Maciej Stryjecki – dyrektor Departamentu Rozwoju Morskich Farm Wiatrowych spółki Polenergia mówił o konkretnych działaniach, m. in. o porcie serwisowym w Łebie, gdzie powstanie baza obsługowo-serwisowa farm. Projekty MFW Bałtyk to jedne z największych inwestycji morskiej energetyki wiatrowej rozwijanych w Polsce. Na działce zakupionej przez firmę Equinor powstanie port serwisowy dla morskich farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim. Równocześnie Equinor jest pierwszym z inwestorów, którzy zrealizują w naszym kraju projekty morskich farm wiatrowych. Firma współpracuje z Polenergią, która wskazała lokalizację bazy obsługowo-serwisowej. Wspólnie chcą wesprzeć w przyszłości także i inne przedsięwzięcia z zakresu energii odnawialnej.

Planowana budowa bazy serwisowej będzie służyć jako centrum logistyczne dla morskich farm wiatrowych. Powstanie tu biuro i budynki magazynowe. Kluczowa w tej inwestycji jest bliska odległość z Łeby do farm, zlokalizowanych na morzu. Firmy zapewniają, że port serwisowy to także szansa rozwoju dla regionu i nowe miejsca pracy. Nowo zatrudnieni mieliby pełnić obowiązki technicznego wsparcia, utrzymania infrastruktury na morzu, a także zajęliby się pracą biurową do obsługi projektów z lądu.

Politykę Polskiego Funduszu Rozwoju reprezentował Tomasz Tomasiak – dyrektor Biura Transformacji Energetycznej

– Jeden z celów Funduszu – stwierdził – jest rozwój polskiego łańcucha wartości. Będziemy teraz jako fundusz inwestycyjny prowadzili działalność komercyjną, a nie dotacyjną. Zależy nam na rozwoju lokalnej produkcji. Pod względem finansowym wystarczy, że inwestycje przyniosą nam zwrot  Grupa PFR, do której należą też m. in. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Agencja Rozwoju Przemysłu, przygotowuje się do zmian w energetyce morskiej. – Mamy poligon doświadczalny do testowania rozwiązań dla farm morskich w lądowej energetyce wiatrowej czy fotowoltaicznej dodał – współpracujemy teraz z kilkoma z polskich wykonawców lądowych, którzy chcieliby rozwinąć swoją ofertę. Niebawem będziemy gotowi do inwestowania w te przedsięwzięcia, które będą już bezpośrednio służyły energetyce morskiej.

W ocenie Tomasiaka osiągnięcie progu 50% polskich komponentów w farmach wiatrowych będzie bardzo trudne. – Będziemy się jednak o to starali – zapewniał. Każdy punkt procentowy będzie cenny dla polskiej gospodarki. Chcemy uniknąć błędów z okresu „pierwszej zielonej rewolucji” w latach 2010-2016, w których polski udział w łańcuchach dostaw dla energetyki wiatrowej był minimalny. Dziś polscy przedsiębiorcy mają jednak kompetencje, których brakowało im wtedy. Jeśli dobrze przygotują biznesplany, będziemy w stanie zainwestować w ich przedsięwzięcia. Będziemy wspierali się naszymi spółkami. Chcemy stworzyć ekosystem, w którym polscy przedsiębiorcy będą się dobrze czuli.

Europoseł Jerzy Buzek uczestniczył również w debacie na temat rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. W kontekście Zielonego Ładu podkreślił, że mamy szansę w Polsce szybciej niż jądrową rozwinąć energetykę wiatrową a także gazową. Wyłapywanie dwutlenku węgla z atmosfery, to na razie przedmiot badań i doświadczeń naukowych. Zgodził się z tym, że energetyka wiatrowa na morzu to szansa także dla samorządów Pomorza, ponieważ skrócenie łańcucha dostaw dla offshore to szansa rozwoju gospodarki. Jeszcze większe szanse może w przyszłości stworzyć pomysł stworzenia transeuropejskiej sieci zasilania wokół Morza Bałtyckiego. Wymienił także konsekwencje dla nas nowej dyrektywy o handlu emisjami. Nie jest także zwolennikiem całkowitego odejścia od węgla, skoro Polska jest jedynym producentem węgla koksującego w Europie, potrzebnego w hutach do wytopu stali. W trakcie rozmów podkreślano, że projekty farm wiatrowych na Bałtyku wygenerują zamówienia dla krajowych firm produkujących urządzenia i komponenty dla energetyki offshore. Będą również szansą dla naszych portów w zakresie instalacji i serwisowania elektrowni wiatrowych na morzu.

Program Welconomy był bardzo bogaty

Obejmował też tematy związane ze zdrowiem oraz systemem jego ochrony, sprawami dotyczącymi bezpieczeństwa i przyszłości energetyki w Polsce, etyką oraz współpracą nauki ze środowiskiem gospodarczym. Refleksji i ocenie ekspertów poddano również: rolę banków i instytucji pomocowych w odbudowie aktywności gospodarczej i inwestycyjnej oraz funkcjonowanie sieci handlowych w dobie kryzysu. Tegoroczne Welconomy Forum objęło również Bałtyckie Forum Samorządowe, poświęcone samorządowcom z północy kraju.

Anna Kłos